Οι «δημοδιδασκάλισσαι» του Δημοτικού Σχολείου Θηλέων Κρανιδίου των ετών 1880 -1899

Γιάννης Μ. Σπετσιώτης - Τζένη Δ. Ντεστάκου

Εισαγωγικά

Το Δημοτικό Σχολείο για κορίτσια (Παρθεναγωγείο) στο Κρανίδι συστάθηκε στα τέλη της 10/ετίας του 1850 με επικρατέστερη χρονολογία το έτος 1858. Στον πρώτο κατάλογο του σχολείου, έτους 1858 - 1859, φέρονται γραμμένες 181 μαθήτριες με πρώτη δημοδιδασκάλισσα τη Χ. Β. Βασιλοπούλου.

Το 1888, σύμφωνα με την έκθεση (1 Αυγούστου 1888) του Νομαρχιακού δημοδιδάσκαλου Θεοδώρου Μ. Λύρα, το σχολείο λειτουργούσε ως 2/τάξιο, φοιτούσαν σ’ αυτό 293 μαθήτριες και υπηρετούσαν οι δημοδιδασκάλισσες Φερενίκη Παπαδήμα, πρωτοβάθμια και διευθύντρια του σχολείου «διδάσκουσα εις τας δύο ανωτέρας τάξεις» και η Αδριανή Δέδε «διδάσκουσα εις τα δύο κατωτέρας τάξεις».

Το 1892, πέντε χρόνια αργότερα, όπως αναγράφεται στο «Μητρώον των εν Κράτει Δημοτικών Σχολείων», το σχολείο φαίνεται να έχει προαχθεί σε 3/τάξιο και διδάσκουν σ’ αυτό η Ελένη Γκιώνη, η Ιωάννα Οικονόμου και η Αδριανή Δέδε. Τέλος στο υπ’ αριθμ. Φ.Ε.Κ. 223/21 Δεκεμβρίου 1898 δημοσιεύεται «η προαγωγή εις πλήρες του εν Κρανιδίω Δημοτικού Σχολείου Θηλέων».

Στη συνέχεια αναφέρουμε ονόματα δημοδιδασκαλισσών που υπηρέτησαν στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι κάποιες απ’ αυτές ίσως να ήταν και ντόπιες που είχαν αλλεπάλληλους διορισμούς, μεταθέσεις και απολύσεις.

Ονόματα δημοδιδασκαλισσών

·      1885 Αδριανή Δέδε

Δευτεροβάθμια. Μετάθεση από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου στο αντίστοιχο της Καρύστου Φ.Ε.Κ. 227/31 Αυγούστου 1885.

-1886 Διορισμός στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου «αντί της Καλομοίρας Πούλου μετατιθεμένης εις Κλημέντιον Κορινθίας». Φ.Ε.Κ. 185/15 Ιουλίου 1886, υπουργική πράξη 9103/15 ή 12 Ιουλίου 1886.

-1892 Μετάθεση από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου στο Δ’ Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Πειραιά, Φ.Ε.Κ. 315/3 Σεπτεμβρίου 1892, Μηνιαίες αποδοχές 110 δραχμές.

-1894 Διορισμός στην κενή θέση του 3/ταξίου Δημοτικού Σχολείου Θηλέων Κρανιδίου, Φ.Ε.Κ. 60/16 Μαρτίου 1894, υπουργική πράξη 4922/16 Μαρτίου 1894.

^-1895 Απόλυση από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου με την υπ’ αρ. 14145/31 Αυγούστου 1895 υπουργική πράξη, Φ.Ε.Κ. 204/4 Σεπτεμβρίου 1895

·      1888 Φερενίκη Παπαδήμα

Δευτεροβάθμια. Μετάθεση από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου «εις το εν Αγνάντοις» αντίστοιχο σχολείο Δήμου Άρτας, Φ.Ε.Κ. 270/21 Οκτωβρίου 1888, υπουργική πράξη 14352/25 Οκτωβρίου 1888. Στο σχολείο δεν παρουσιάστηκε και απολύθηκε τον Ιανουάριο του 1889. Το 1891 παίρνει μετάθεση από το Σχολείο Βρωμολίμνης Μεθάνων στο Β’ Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Μακρυνίτσας. Επιστρέφει στο Σχολείο της Βρωμολίμνης και με νέα μετάθεση υπηρετεί στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Σπετσών με την υπουργική πράξη 17892/7 Σεπτεμβρίου 1892 και Φ.Ε.Κ. 322/8 Σεπτεμβρίου 1892. Οι μηνιαίες αποδοχές είναι 110 δραχμές. Το 1893 απολύεται από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Σπετσών «ως απόσχουσα αυτογνωμόνως των καθηκόντων της πλέον του μηνός κατά την αναφοράν του Δημάρχου» υπουργική πράξη 7930/25 Απριλίου 1893, Φ.Ε.Κ. 76/29 Απριλίου 1893. Το 1894 διορίζεται στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Ερμιόνης, υπουργική πράξη 10231/17 Ιουνίου 1894, Φ.Ε.Κ. 125/8 Ιουνίου 1894. Μετά όμως από δύο μήνες παίρνει μετάθεση για το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου, υπουργική πράξη 15539/31 Αυγούστου 1894, Φ.Ε.Κ. 195/31 Αυγούστου 1894. Μηνιαίες αποδοχές 120 δραχμές.

·      1891 Ιωάννα Ν. Οικονόμου

Τριτοβάθμια. Διορισμός στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου.

·      1892 Δέσποινα Οικονόμου

Πρωτοβάθμια. Διορισμός στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου. Κοινοποίηση της υπ’αρ.17087/10 Σεπτεμβρίου 1892 υπουργικής πράξης που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ 311/31 Αυγούστου 1892. Μηνιαίες αποδοχές 120 δραχμές.

-1893 Απόλυση από Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου, υπουργική πράξη 19905/9 Σεπτεμβρίου, Φ.Ε.Κ. 31 Αυγούστου και καθώς φαίνεται άμεσος διορισμός στην ίδια θέση με την υπ’αρ.21582/15 Σεπτεμβρίου 1893 υπ. πράξη.

-1894 Απόλυση από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Ερμιόνης «δυνάμει του αρ.16 του Ν.ΒΠΕ (2085)» με την υπ’ αρ.15516/3 Σεπτεμβρίου 1894 υπουργική

-1895 Διορισμός στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου. Φ.Ε.Κ.4/15 Ιανουαρίου 1895, υπουργική πράξη 192/4 ή 10 Ιανουαρίου 1895. Πρωτοβάθμια «αντί της Φερενίκης Παπαδήμα αποσχούσης πλέον του μηνός των καθηκόντων της καθ’ α προκύπτει εκ της ιδίας απολογίας της (19 Φεβρουαρίου 1895). Τον διορισμό της είχε ζητήσει από τον αρμόδιο Υπουργό με ιδιαίτερο σημείωμα του και ο Γεώργιος Μίλησης γράφοντας: «όπως διορισθή εις το εν Κρανιδίω Σχολείον των Θηλέων η Δέσποινα Οικονόμου».

·      1892 Ελένη Γκιώνη

Τριτοβάθμια. Μετάθεση από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου στο αντίστοιχο των Διδύμων. Κοινοποίηση της υπουργικής πράξης 17087/10 Σεπτεμβρίου 1892, Φ.Ε.Κ. 311/31 Αυγούστου 1892. Μηνιαίες αποδοχές 100 δραχμές.

·      1892 Ελπίδα Πετρίδου

Διορισμός στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου. Μηνιαίος μισθός 110 δραχμές.

·      1892 Μαρία Ξύδα

Διορισμός στο Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου. Μηνιαίος μισθός 110 δραχμές. Κοινοποίηση της υπουργικής πράξης 17087/10 Σεπτεμβρίου 1892 και Φ.Ε.Κ. 311/31 Αυγούστου 1892 (κοινή απόφαση).

·      1893 Μαρία Α. Ξύδη

Δευτεροβάθμια. Μετάθεση από το Δημοτικό Σχολείο Θηλέων Κρανιδίου στο αντίστοιχο Κορίνθου με αίτησή της. Φ.Ε.Κ. 267/17 Δεκεμβρίου 1893. Μηνιαίες αποδοχές 110 δραχμές.

·      1898 Αθανασία Χαλκιοπούλου

Του Δημοτικού Σχολείου Θηλέων Κρανιδίου, προαγωγή σε πρωτοβάθμια από το Εποπτικό Συμβούλιο σύμφωνα με την πράξη ΙΘ’παρ.4/30 Σεπτεμβρίου 1898. Φ.Ε.Κ. 234/3 Οκτωβρίου 1898. Ανάληψη υπηρεσίας στις 25 Σεπτεμβρίου 1895.

Υπηρέτριες

Να επισημάνουμε πως από το 1891 στο Σχολείο Θηλέων, όπως και στο αντίστοιχο των Αρρένων, είχαν προσληφθεί «υπηρέτριες» για να φροντίζουν την καθαριότητα και να χρησιμοποιούνται σε κάποιες άλλες βοηθητικές εργασίες. Αυτές ήσαν οι: Νικολέττα Δεικτά (27 Μαΐου 1891) και Γεωργία Καπογιάννη (1895).

Πηγή:

·      Γενικά Αρχεία του Κράτους, Υ.Ε.Δ.Ε. Δ΄, Υλικό αταξινόμητο

Γ.Α.Κ. Νομού Αργολίδας