Μοίρα και πεπρωμένο

e-mail  στο blog ...

Πηγή -> Ιστότοπος  Capital.gr 

Θοδωρής Γιάνναρος Μοριακός Βιολόγος-Γενετιστής

Το κείμενο αναρτήθηκε μετά από επεξεργασία και συμπληρώσεις από τον Δημήτρη Τουτουντζή 

Κάποιοι λένε πως το πεπρωμένο είναι  το καθορισμένο από τη μοίρα, το προδιαγεγραμμένο, αυτό που κατευθύνει  την ανθρώπινη ζωή, χωρίς ο άνθρωπος να είναι σε θέση να αντιδράσει. Γιατί η μοίρα είναι εκείνη που έχει καθορίσει το μέλλον και την εξέλιξή του. 

Κάποιοι άλλοι είναι πεπεισμένοι πως η μοίρα θεωρείται κάτι υπερφυσικό, που διαμοιράζει στον κόσμο τα καλά και τα κακά και το πεπρωμένο επαγρυπνεί, για να τηρούνται αυστηρά  όλα όσα προδιαγράφηκαν από τη μοιραία μοίρα. Συνεπάγεται, λοιπόν, κατ’ αυτούς, πως το πεπρωμένο είναι, κατά κάποιον τρόπο, το γέννημα αυτού που ονομάζεται μοίρα. Είναι έτσι όμως;

Η μοίρα από τη μία και το πεπρωμένο από την άλλη είναι δύο όροι που τείνουν λανθασμένα να χρησιμοποιούνται ως ισοδύναμοι στις μεταξύ μας συνομιλίες ή γενικά στο νου μας. Ακούμε ανθρώπους συχνά να λένε "συνάντησε τη μοίρα του” ή "πρέπει να είναι το πεπρωμένο του”, αλλά έχουμε ποτέ αναρωτηθεί ποτέ ποιες είναι οι πραγματικές  διαφορές μεταξύ μοίρας και  πεπρωμένου; 

Ο όρος μοίρα σημαίνει "αυτό που έχει ειπωθεί”. Αναπόφευκτα, λοιπόν, η μοίρα έχει να κάνει μάλλον με αυτό που έχει προκαθοριστεί για τη ζωή μας, για τη ζωή και τον βίο καθενός από μας ξεχωριστά. Έτσι λοιπόν, η μοίρα βασίζεται στη φαντασίωση των ανθρώπων ότι υπάρχει μια  τάξη-νομοτέλεια στο σύμπαν που δεν είναι δυνατό να αλλάξει, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά μπορεί να προσπαθήσουμε και να αγωνιστούμε. Οι αρχαίοι πρόγονοί μας πίστευαν πως οι τρεις θεότητες -Κλωθώ, Λάχεσις και Άτροπος-, ή οι τρεις Μοίρες, αποφάσιζαν εκείνες την τελική πορεία των ανθρώπων, μη λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη θέλησή τους ή την πίστη τους για κάτι καλύτερο που θα μπορούσαν οι ίδιοι να προκαλέσουν.

Π.χ., οι άνθρωποι που βιώνουν δυστυχία και μαρασμό συχνά έχουν την εντύπωση πως ευθύνεται γι’ αυτό αποκλειστικά η μοίρα. Απαισιόδοξοι και μελαγχολικοί όροι όπως το "σφραγίζω τη μοίρα κάποιου” ή "μια μοίρα χειρότερη και από τον θάνατο” αποδεικνύουν περίτρανα πως η μοίρα είναι κάτι μάλλον ανεπιθύμητο και όπως έχει παγιωθεί στις σκέψεις των ανθρώπων και στο υποσυνείδητό τους, μάλλον και εξαιρετικά αρνητικό.

Σε πνευματικό επίπεδο, η μοίρα η αναπόφευκτη είναι αυτό που πάντα συμβαίνει και θα συνεχίσει να συμβαίνει,  όταν αγνοούμε την ίδια τη ζωή μας και δεν κάνουμε τίποτα για να επανασυνδεθούμε με την ψυχή ή την αληθινή μας φύση. Όταν εγκαταλείπουμε την πορεία και την εξέλιξη της ζωής μας στη μοίρα, βασικά παραδίνουμε τον έλεγχό της σε άλλους, καθώς και σε εξωτερικές καταστάσεις που διαμορφώνονται αναπόφευκτα και νομοτελειακά όταν έχουμε αφεθεί σε μια τυχαία πορεία με προδιαγεγραμμένη εξέλιξη. Όταν δεν κάνουμε καμία προσπάθεια, τίποτα δηλαδή, να αλλάξουμε και να εξελιχθούμε συνειδητά, αυτό που συμβαίνει είναι μοιραίο. Είναι η μοίρα.

Το πεπρωμένο από την άλλη οριοθετεί περισσότερο θετικούς συνειρμούς απ’ ό,τι η  μοίρα. Στα λατινικά, η  λέξη που αναφέρεται στο πεπρωμένο "destinare” σημαίνει "αυτό που έχει παγιωθεί”. Αν και αυτός ο ορισμός αναφέρεται επίσης στην ιδέα των προκαθορισμένων γεγονότων, το πεπρωμένο είναι κάτι που μπορούμε να διαμορφώσουμε και να αλλάξουμε αν θελήσουμε και δεσμευτούμε. Στον αντίποδα της μοίρας, υπάρχει το στοιχείο εκείνο της επιλογής στο πεπρωμένο. Ιδιότητες σαν το θάρρος, τη συμπόνια, τη δύναμη της θέλησης και την υπομονή μπορούν να συνδράμουν σημαντικά στην αλλαγή του πεπρωμένου.

Στα πνευματικά μονοπάτια, το πεπρωμένο είναι στενά συνδεδεμένο με τη συνολική πορεία της ζωής, μέχρι το τέλος. Όταν επιλεχθεί η ανάληψη ευθύνης για τη ζωή, τότε διαμορφώνεται και ενεργά το πεπρωμένο, αντί να αφεθεί απλά η ζωή στη μοίρα της. Η εκπλήρωση του πεπρωμένου περιέχει τη συνειδητή ανάπτυξη μιας σχέσης με τον βαθύτερο εσωτερικό εαυτό και την ωρίμανση σε συναισθηματικό, ψυχικό, νοητικό και πνευματικό επίπεδο.

Μοίρα είναι αυτό που δεν είμαστε σε θέση ν’ αλλάξουμε. Το πεπρωμένο είναι, από την άλλη, εκείνο που σχεδιάζουμε και σκοπεύουμε να κάνουμε, ώστε να μην παραδοθούμε στην τυχαιότητα της μοίρας. >>>>

Ενώ από τη μια, η μοίρα είναι ακριβώς αυτό που συμβαίνει όταν δεν αναλαμβάνεται ευθύνη για τη ζωή, το πεπρωμένο από την άλλη δεν είναι τίποτε άλλο από αυτό που συμβαίνει όταν υπάρχει η αναγκαία δέσμευση για περαιτέρω ανάπτυξη -να υπάρχει δηλαδή η θέληση για ανάληψη ρίσκου.  Η γνωστή λαϊκή ρήση "...είναι στο πεπρωμένο σου να πετύχεις”, κατορθώνεται μόνο μέσα από ενεργές και συνειδητές δεσμεύσεις και αποφάσεις, με υπομονή, επιμονή, συνέχεια και συνέπεια. Είναι εξαιρετικά σημαντικό ποτέ να μην αμφιβάλουμε ή ξεχνάμε πως υπάρχουν άπειρες πιθανότητες στη ζωή. Η εκπλήρωση του πεπρωμένου σημαίνει να ανακατευθύνουμε συνειδητά τη ροή της ζωής μας πάντα προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση που επιθυμούμε. Ενώ υποκειμενικά αυτό σημαίνει πως έχουμε και διατηρούμε τον έλεγχο και την επιλογή, κάτι τέτοιο δεν υπάρχει αντικειμενικά.  -κάτι τέτοιο όπως ο έλεγχος ή η επιλογή επειδή η έννοια του "εγώ” και του "οι άλλοι” δεν υπάρχουν, παρά μόνο στον νου.

Έτσι και κατ’ αυτό τον τρόπο, η απάντηση στο "έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας” είναι παράδοξη, διότι και έχουμε και δεν έχουμε τον έλεγχο της πορείας της ζωής μας -είναι λίγο πιο περίπλοκο. Ωστόσο, και σε τελευταία ανάλυση, ενώ εξακολουθούμε να λειτουργούμε στο επίπεδο του εαυτού μας, δηλαδή του εγώ μας, είναι εξαιρετικά σημαντικό να δουλέψουμε, ώστε να μπορέσουμε να αναλάβουμε την ευθύνη του πεπρωμένου μας, με το να ασχολούμαστε  με  τον  εαυτό  μας.  Δηλαδή  να τον  γνωρίσουμε. «Γνώθι σαυτόν».

Κατανοούμε και ασχολούμαστε με τον εαυτό μας. Αρχίζουμε από τώρα να αναλογιζόμαστε, ποιος/ποια είμαι, πού και με ποιο τρόπο πορευόμαστε.

Ανακαλύπτουμε τι ανάβει τη φλόγα μέσα μας; Τι μας ενθουσιάζει; Τι θαυμάζουμε και απολαμβάνουμε; Προσπαθούμε να πραγματοποιούμε οτιδήποτε μας γεμίζει και μας απελευθερώνει.

Επιλέγουμε θετικούς ανθρώπους που μας εμπνέουν και δε μας εκτρέπουν έμμεσα ή άμεσα από την πορεία που επιλέξαμε. Οι άνθρωποι που ασκούν κριτική επί παντός επιστητού δείχνουν και κουνάνε συνεχώς το δάχτυλο, συχνά προκαλούν αμφιβολίες μέσα μας, ενώ κάποιες  φορές υπακούμε στις κατευθύνσεις που έμμεσα ή άμεσα μας δίνουν, όταν διατυπώνουν άποψη σχετικά με το "πώς πρέπει να πορευθούμε στη ζωή”, με αποτέλεσμα να επιλέγουμε το λάθος μονοπάτι και να εκτροχιαζόμαστε, πολλές φορές μη αναστρέψιμα. 

Αναγνωρίζουμε τους αρνητικούς ανθρώπους και τους απομακρύνουμε από κοντά μας. Ό,τι είναι τοξικό δεν έχει θέση δίπλα μας.

Αναγκάζουμε τον εαυτό μας να εγκαταλείψει την πλασματική ζώνη ασφαλείας. Πολλές φορές, οι μεγαλύτερες αλλαγές στη ζωή συμβαίνουν επειδή παίρνουμε αποφάσεις που απαιτούν θάρρος. Συχνά, η εκπλήρωση του πεπρωμένου εμπεριέχει και δυσκολίες. Σε κάθε περίπτωση, σιγουρευόμαστε πως αφουγκραζόμαστε τη διαίσθησή μας και χρησιμοποιούμε πάντα την λογική, διότι όλες οι σκέψεις μας, που μετατρέπονται σε πράξεις, πηγάζουν από την λογική.

Ψύχραιμος, συνεχής και ήρεμος έλεγχος των σκέψεών μας διότι όταν πιστεύουμε τις σκέψεις μας, βιώνουμε εκνευρισμό, θυμό, ανασφάλεια, κατάθλιψη, ντροπή και στρες. Το μεγαλύτερο εμπόδιο που βιώνει η πλειονότητα των ανθρώπων όταν μάχονται να εκπληρώσουν το πεπρωμένο τους είναι οι βασικές δικές τους πεποιθήσεις. Αυτές είναι οι κεντρικές ιδέες-άξονες τις οποίες διατηρούμε για τον εαυτό μας και στις οποίες πιστεύουμε από τότε που γεννηθήκαμε. Κάποιες από αυτές περιλαμβάνουν τις έννοιες "δεν αξίζω”, "είμαι κακός χαρακτήρας”, "δεν αξίζω την επιτυχία” και άλλα αντίστοιχα.

Να μην αμφισβητούμε ή να ξεχνάμε ότι τα εμπόδια είναι φυσιολογικά και πως για κάθε εμπόδιο υπάρχει λύση. Αν κάτι δεν συμβαδίζει με τον στόχο που έχουμε θέσει, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως σε κάποιες στιγμές η πορεία της ζωής και η ίδια η ζωή δεν απαιτούν να κινηθούμε προς μια άλλη κατεύθυνση, αλλά να εστιάσουμε σταθερά και χωρίς αμφιβολίες στον στόχο που έχουμε θέσει.

Δημιουργούμε στόχους. Οι στόχοι αποτελούν τα σταθερά βήματα που μπορούν να μας υποστηρίξουν και συνδράμουν να οργανωθούμε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά, ώστε να δώσουμε προτεραιότητα σε ό,τι είναι πιο σημαντικό για τη συνειδητή πορεία προς το πεπρωμένο  που επιλέξαμε.

Παραμένουμε ευγενικοί με τον εαυτό μας. Όσο περισσότερη αγάπη και κατανόηση δείχνουμε προς τον εαυτό μας, τόσο πιο πολύ κινούμαστε προς το πεπρωμένο που στοχεύουμε. 

Ελέγχουμε τις αρνητικές σκέψεις, αφήνοντάς τες να περάσουν, χωρίς να επηρεάσουν τους σχεδιασμούς για την πορεία μας προς τον υπέρτατο στόχο που έχουμε θέσει.

Παραμένουμε ο εαυτός μας. Ο καθένας μας είναι μοναδικός σαν το δακτυλικό αποτύπωμα. Δεν υπάρχει κανένας άλλος ακριβώς όπως εμείς σε αυτόν τον πλανήτη. Αντί λοιπόν να μιμούμαστε τους άλλους, ξεκινάμε να ερευνούμε τη δική μας φύση. Η πλειονότητα των ανθρώπων αντιγράφουν κάποιον ή κάποιους δίπλα και γύρω τους, με αποτέλεσμα να μην είναι ο εαυτός τους. Εμείς καλό είναι παραμένουμε ο εαυτός μας, όσο κι αν αυτό μπορεί να ενοχλεί το σύστημα, πάνω στο οποίο έχει δομηθεί η περίεργη και ανάδελφη κοινωνία στην οποία είμαστε παγιδευμένοι. 

Εξερευνούμε τον τρόπο ζωής και το στυλ μας. Απολαμβάνουμε την εσωτερική γαλήνη που προκύπτει όταν δεν χρειάζεται να παριστάνουμε κάτι που ούτε είμαστε, ούτε ενστερνιζόμαστε.

Ας αναρωτηθούμε τι θέλουμε τελικά από τη ζωή, τι θέλουμε περισσότερο και ας αφιερώσουμε την προσοχή μας στο σύνολό της στο να εκπληρώσουμε αυτόν τον μοναδικό στόχο. Θέλουμε ελευθερία, γαλήνη, επιτυχία και αγάπη; Όλα τελικά καταλήγουν στην εσωτερική επιθυμία για ευτυχία και στην αναζήτησή της με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως το κυνήγι της ευτυχίας στην πραγματικότητα μπορεί να δημιουργήσει ταλαιπωρία. Η ευτυχία δεν μπορεί να βρεθεί στο παρόν ή στο μέλλον. Βρίσκεται μόνο σε παρούσα στιγμή που έρχεται από το μέλλον και αμέσως γίνεται παρελθόν.

Το μυστικό λοιπόν αλλαγής του πεπρωμένου είναι: Έλεγχος των σκέψεων και επιλογή μόνο αυτών που υλοποιούνται σε καλές πράξεις.

Συμπέρασμα

Το συμπέρασμα, σύμφωνα με τα ανωτέρω είναι ό,τι: «Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον» των σοφών προγόνων μας, μπορεί να ανατραπεί. Είναι δική μας επιλογή, επιλογή πράξεων μόνο καλού περιεχομένου.