«Το άλλο μισό της βαρβαρότητας είναι να την ανέχεσαι».....

Επιλογές από το προσωπικό μας αρχείο - Σεπτέμβριος 2014

Αυτά και άλλα πολλά ήθελε να εξαφανίσει ο χάκερ με τους γνωστούς εντολείς του με τη διαγραφή του  αρχείου από το  blog…

Αλλά το blog μας δυστυχώς γι’ αυτούς… είναι «Λερναία Ύδρα» …

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

e-mail  στο blog...

Βιβή Σκούρτη
προς Εμένα

Καλησπέρα. Είμαι στον Πειραιά. Άκουσα την απαγγελία αυτού του ποιήματος στην επέτειο του Μπλόκου της Κοκκινιάς και σε θυμήθηκα….

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΕΛΕΝΗ ΒΑΚΑΛΟ

Πώς έγινε ένας κακός άνθρωπος

Θα σας πω πώς έγινε
έτσι είναι η σειρά
Ένας μικρός καλός άνθρωπος αντάμωσε στο δρόμο του έναν κτυπημένο
Τόσο δα μακριά από κείνον ήτανε πεσμένος και λυπήθηκε
τόσο πολύ λυπήθηκε που ύστερα φοβήθηκε
πριν κοντά του να πλησιάσει, για να σκύψει να τον...
πιάσει, σκέφτηκε καλύτερα
Τι τα >>>θες τι τα γυρεύεις κάποιος άλλος θα βρεθεί από τόσους
εδώ γύρω, να ψυχοπονέσει τον καημένο και καλύτερα να πούμε ούτε πως τον έχω δει
Και επειδή φοβήθηκε έτσι συλλογίστηκε.
Τάχα δε θα είναι φταίχτης, ποιόν χτυπούν χωρίς να φταίξει;
Και καλά του κάνουνε, αφού ήθελε να παίξει με τους άρχοντες.
Άρχισε λοιπόν κι εκείνος από πάνω να χτυπά...

Σκοπός της είναι να δείξει πως η αδράνεια στα κακώς κείμενα της κοινωνίας οδηγεί τον άνθρωπο στην καχυποψία και τον ατομικισμό και πώς η σιωπηλή συνενοχή γίνεται, υπό την "κατάλληλη" τρομοκράτηση,  έμπρακτη, επεκτείνοντας το νόημα της φράσης «Το άλλο μισό της βαρβαρότητας είναι να την ανέχεσαι».

Η ποιητική φωνή λειτουργεί ως παντογνώστης,  εν-συνείδητος  αφηγητής και εξ αρχής δηλώνει ρητά την πρόθεση της να αποκαλύψει,  να διευκρινίσει, να επεξηγήσει την μετάλλαξη που υποδηλώνει ο τίτλος. Πώς ένας άνθρωπος έγινε (άρα δεν ήταν) κακός.

Την μετάλλαξη αυτή την περιγράφει κατά στάδια, με τη σειρά.

Στο πρώτο στάδιο, ένας ο άνθρωπος (από αυτούς που "φροντίζουν τις δουλείες τους". Ωστόσο, η λέξη μικρός μπορεί να έχει και άλλες σημασίες. Να δηλώνει το ηθικό του ανάστημα. Να δηλώνει, τέλος , το πώς αντιλαμβάνεται τον εαυτό του. 

αρκετό να τον βγάλει από την συνήθεια του και τη ρουτίνα του και  αρχικά δεν μπορεί να το αγνοήσει. Η πρώτη αντίδραση του είναι να νοιώσει οίκτο για τον άνθρωπο. Τόσο έντονο που του προκάλεσε φόβο. Εντονότερο. Λογικοφανές, πρόκειται για έναν «καλό, μικρό άνθρωπο».

Στο δεύτερο στάδιο, ο φόβος του τον οδηγεί στο να ξεχάσει την υποχρέωσή του (την οποία αισθάνεται αναμφίβολα) να βοηθήσει τον χτυπημένο, πάσχοντα συνάνθρωπο και να επικεντρωθεί στη δική του την επιβίωση.

  Επιλέγει, λοιπόν, αρχικά να μεταβιβάσει σε άλλους την υποχρέωση του αυτή να βοηθήσει τον τραυματία, μετακυλώντας παράλληλα και τυχόν ευθύνες. Αποφασίζει επιπλέον, να παραστήσει ότι δεν βλέπει καν για να σώσει το τομάρι του. Χμ. Μάλλον πρόκειται για έναν περισσότερο-μικρό-παρά-καλό άνθρωπο.

Στο τρίτο στάδιο, ο φόβος του οδηγεί την σκέψη του σε  φαντασίες. Ταυτίζεται με την άποψη των διωκτών του χτυπημένου (Ίσως γιατί ο οίκτος του προξενησε μια ενοχή. Αλλά όχι εκείνη, την αυτονόητη, την ενοχή  για την απουσία και την αδράνειά του, που "όπλισε" το χέρι του δράστη. Αλλά, καθώς ταυτίζεται με τον δράστη ψυχολογικά ολοένα και περισσότερο, την ενοχή για τον οίκτο που αισθάνθηκε προς το θύμα). Εκλογικεύει την κατάσταση κατά πώς τον βολεύει, θεωρεί ότι θα ναι κανένας τρομοκράτης,κι άρα, ο ίδιος,  ως «φιλήσυχος άνθρωπος», δεν μπορεί παρά να συνταχτεί με τους «αρχόντους», εναντίον των οποίων στη φαντασία του κινήθηκε ο τραυματίας. Αυτή η σκέψη τον αγανακτεί και τον εξαγριώνει κι έτσι ο «αγανακτισμένος πολίτης»  γίνεται ο ίδιος δράστης, χτυπώντας τον αβοήθητο (και ξεπλένει και την ενοχή που αισθάνθηκε επειδή αφέθηκε στην αρχή να τον λυπηθεί). Γίνεται έτσι ένας κακός άνθρωπος…

  Αυτό όμως , μας λέει ο αφηγητής κρούοντας έμμεσα τον κώδωνα του κινδύνου, δεν είναι το τέλος. Είναι η αρχή του παραμυθιού… Ενός παραμυθιού μάλλον με λυπημένο τέλος… («Καλημέρα σας» λέει η ποιητική φωνή κλείνοντας… Τουτέστιν: «Ξύπνα», εκτός από  «Αυτό είναι η αρχή…»).  Γιατί όταν γίνεται ένας "κακός άνθρωπος" δεν είναι φαινομενικά τόσο μεγάλο το πρόβλημα. Όταν όμως γίνονται 422.990 τα πράγματα είναι σοβαρα, ειδικά όταν η συνέχεια του παραμυθιού, το επόμενο στάδιο,  είναι να κληθεί ο πρώην "μικρός, καλός άνθρωπος" να πάει εκείνος να χτυπήσει...

  Το ποίημα είναι γραμμένο λίγο μετά την πτώση της Δικτατορίας,  εποχή κατά την οποία υπήρξαν κι ευδοκίμησαν  πολλοί  τέτοιοι «καλοί, μικροί άνθρωποι»,  της συνομοταξίας  Διαβάστε ακόμα εδώ >>>" Κυρ