24 Ιουνίου: «Το Γενέθλιον Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού» (Εκκλησιαστική λατρεία και παραδόσεις)

Από το εκτενέστατο άρθρο του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη με αναφορά στον αυριανό εορτασμό της Εκκλησίας μας, μαζί με τα έθιμα και τις παραδόσεις που είναι συνδεδεμένα με αυτόν, θα σας δώσουμε κάποιες πτυχές σχετικά με την άυλη πολιτιστική μας κληρονομιά, για να κάνετε τις συγκρίσεις σας,  με τις αλλοιώσεις που έχουν υποστεί  οι λαϊκές παραδόσεις στις μέρες μας… 

Και όλα αυτά, τα κάναμε  θυσία στο βωμό του φαίνεσται και της οποιαδήποτε κατανάλωσης, αφού για την ευκολία και το βόλεμά μας, δεν τα μεταλαμπαδεύουμε στις νέες γενιές ατόφια   και με τους λόγους που δημιουργήθηκαν...

Σημείωση: Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο 29ο τεύχος στο ερμιονίτικο περιοδικό «Στην Ερμιόνη άλλοτε και τώρα»

Σημείωση: Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο 29ο τεύχος στο ερμιονίτικο περιοδικό «Στην Ερμιόνη άλλοτε και τώρα»

Για να διαβάσετε τις δύο πρώτες σελίδες -κλικ  πάνω στο  δημοσίευμα 

Άνθρωποι σκεπτόμενοι -> στοχαστές(!) στις μέρες μας, που μας τιμούν! -> Αυτό είναι το ζητούμενο στην κοινωνία μας …- > 3)

 

Πολύ σημαντικό άρθρο του Γιάννη Σπετσιώτη ->   σύμβουλος και οδηγός στη ζωή μας, για μικρούς και μεγάλους …

=========================================================================================================================

Περιμένοντας τα αποτελέσματα…

Η δεύτερη ευκαιρία

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Μια ευρηματική όσο και ελκυστική ιστορία που βρίσκουμε στο Ταλμούδ, το ιερό βιβλίο των ραβίνων του Μεσαίωνα, θα ήθελα να σας παρουσιάσω διασκευασμένη, με αφορμή τα πολλά και δυνατά μηνύματα που εμπεριέχει.

Σε μια εκκλησία, λοιπόν, εργαζόταν ως νεωκόρος, ένας άνδρας εντελώς αγράμματος. Είχε «κληρονομήσει» τη δουλειά από τον πατέρα του που κι αυτός δεν ήξερε να διαβάζει και να γράφει. Μερικά χρόνια αργότερα ο ιερεύς του ναού άλλαξε και ο καινούργιος ζητούσε ο νεωκόρος να έχει απολυτήριο δημοτικού σχολείου. Μιας και δεν μπορούσε ο «καημένος» να ανταποκριθεί σ’ αυτή την απαίτηση, ο ιερέας τον απέλυσε δίνοντάς του μια μικρή αποζημίωση.

Από τις πρώτες κιόλας μέρες που έμεινε άνεργος ο νεωκόρος σκεφτόταν πώς θα μπορούσε να αξιοποιήσει καλύτερα τον ελεύθερο χρόνο του. Έβλεπε γύρω στο σπίτι του ένα σωρό πράγματα που από καιρό είχαν χαλάσει. Οι βρύσες έσταζαν, οι πόρτες έτριζαν, οι κλειδαριές ήσαν χαλασμένες, ο κήπος με τα λιγοστά δέντρα χορταριασμένος και απεριποίητος. Ολόκληρο το σπίτι, μέσα – έξω, ήθελε βάψιμο. Ξαφνικά, μια απροσδιόριστη εσωτερική δύναμη σαν έμπνευση και παρόρμηση κινητοποίησε το μυαλό του.

-      Θα πάω στη γειτονική πόλη, θ’ αγοράσω εργαλεία και θα ξεκινήσω τις επισκευές και την ανακαίνιση του σπιτιού μου! Ο δρόμος προς την πόλη ήταν μακρύς και κουραστικός. Χρειαζόταν τρεις μέρες!  Όταν επέστρεψε, με τα καινούργια εργαλεία που είχε αγοράσει, έβαλε μπρος το σχέδιό του.

Τον βλέπει ο γείτονας με τα ολοκαίνουργια εργαλεία και του ζητάει να του πουλήσει κάποια απ’ αυτά, γιατί ο ίδιος δεν έχει χρόνο για ένα τέτοιο ταξίδι. Ο νεωκόρος του τα πούλησε, ενώ τον χρέωσε και το ταξίδι των τριών ημερών κερδίζοντας έτσι και κάποια παραπάνω χρήματα. Μέσα σε μερικά χρόνια ο φτωχός καντηλανάφτης έγινε ένας πετυχημένος έμπορος ειδών κιγκαλερίας!

Τα χρόνια περνούσαν, η επιχείρηση προόδευε και αυτός έγινε ένας σπουδαίος βιομήχανος, που κατασκεύαζε εργαλεία για κάθε χρήση. Η οικονομική του επιφάνεια ήταν μεγάλη, εξίσου όμως μεγάλες ήταν και οι ευεργεσίες του στην κοινότητα. Μάλιστα χρηματοδότησε και τη δημιουργία στον τόπο του μιας τεχνικής και επαγγελματικής σχολής. Την ημέρα των εγκαινίων της σχολής, όλο το χωριό ήταν συγκεντρωμένο, για να δείξει την ευγνωμοσύνη στον ευεργέτη του. Έκοψαν την κορδέλα, ο κοινοτάρχης του παρέδωσε το κλειδί της πόλης και του είπε:

-      Θα είναι μεγάλη τιμή για μας να βάλετε την υπογραφή σας στην πρώτη σελίδα του βιβλίου των πρακτικών της Σχολής.

-      Μεγάλη η τιμή που μου κάνετε μα ….δεν μπορώ…

-      Γιατί; ρωτά ο κοινοτάρχης.

-      Δεν ξέρω ούτε να διαβάζω ούτε να γράφω, είμαι αναλφάβητος!

-      Εσείς; απόρησε ο κοινοτάρχης. Πως είναι δυνατόν; Μένω άφωνος και αναρωτιέμαι. Εσείς που δημιουργήσατε μια ολόκληρη αυτοκρατορία, τι θα μπορούσατε να κάνατε αν ξέρατε γράμματα!

-      Αν ήξερα γράμματα, γραφή και ανάγνωση, θα ήμουν ακόμα καντηλανάφτης, απάντησε στωικά εκείνος!

Τα μηνύματα της ιστορίας είναι πολλά. Δεν θα σταθώ όμως ούτε στην ατυχία του νεωκόρου να μείνει αναλφάβητος, ούτε στη μετέπειτα γενναιοδωρία του. Δεν θα σχολιάσω την αντοχή του, ούτε την δύναμή του να αλλάξει τη ζωή του. Θα σταθώ στην αποφασιστικότητά του, την πίστη στις δυνατότητές του, το νέο προσανατολισμό που επέλεξε, τη δεύτερη ευκαιρία που έδωσε στον εαυτό του! Τελειώνοντας θα ήθελα να απευθυνθώ στις χιλιάδες των νέων ανθρώπων που αγωνίζονται, ιδιαίτερα αυτή την εποχή, για το μέλλον του και να τους πω:

Αν αποτύχατε ή γευτήκατε μισή τη χαρά της επιτυχίας, μην απογοητεύεστε. Πάντα υπάρχει η δεύτερη ευκαιρία! Αξιολογείστε σωστά και σε βάθος τον εαυτό σας (αυτογνωσία), δείτε τα προτερήματα και τα μειονεκτήματά του (αυτεπίγνωση), ισορροπείστε τα θέλω και τα μπορώ και βάλτε τον νέο σας στόχο χωρίς αναβολή!

Από τα κλασικά παραμύθια του Χόρχε Μπουκάι «Για να μάθεις ποιος είσαι».

Άνθρωποι σκεπτόμενοι -> στοχαστές(!) στις μέρες μας, που μας τιμούν! -> Αυτό είναι το ζητούμενο στην κοινωνία μας …- 2)

 

Eυφυΐα και καλοσύνη

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Υπάρχουν άνθρωποι που διαθέτουν υψηλή νοημοσύνη και ξεχωρίζουν από τους άλλους για την πνευματική τους ευστροφία, την ταχεία αντίληψη και την εξαιρετική οξύνοια στην επίλυση διαφόρων προβλημάτων. Κάποιοι μάλιστα από αυτούς είναι ιδιαίτερα προικισμένοι και διακρίνονται όχι μόνο για την ευφυΐα τους αλλά και για τα χαρίσματά τους και τις επιδόσεις τους στις Τέχνες (Μουσική, Ζωγραφική, Χορό κ.α), στον Αθλητισμό, την Επικοινωνία, τη Γλώσσα, τα Μαθηματικά, την Τεχνητή Νοημοσύνη κ.α.

Οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται στις κορυφές της παγκόσμιας κοινότητας και οδηγούν ή τουλάχιστον θέλουν να οδηγούν τη ζωή των ανθρώπων με τα έργα, τις εφευρέσεις, τις ανακαλύψεις και την αισθητική τους σ’ ένα καλύτερο αύριο. Υποκλινόμαστε σ’ αυτούς για την άριστη πνευματική ή σωματική τους υγεία και δύναμη και τους τιμάμε για τα επιτεύγματα και τις επιτυχίες τους.

Μεταξύ αυτών αλλά και στον υπόλοιπο πληθυσμό της γης υπάρχουν και οι άνθρωποι που το δυνατό τους όπλο είναι η καλοσύνη. Δηλαδή η καλή ψυχική διάθεση απέναντι στους συνανθρώπους τους που δείχνεται με τις ευγενικές πράξεις και τους ενθαρρυντικούς λόγους. Δεν έχουν καμία σχέση με τις υποκριτικές εκδηλώσεις ευγένειας και φιλίας, που κρύβουν πολλές φορές τη ζήλεια και τον φθόνο. Είναι οι άνθρωποι που οι συμπεριφορές τους σε όλα τα επίπεδα επαγγελματικά, κοινωνικά, οικογενειακά, ατομικά δίνουν προτεραιότητα στην ευφυΐα της καρδιάς και αγωνίζονται και προσπαθούν να «χτίσουν» τις σχέσεις των ανθρώπων σε στέρεα θεμέλια. Σ’ αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να γονατίζουμε.

Ο πατέρας της συναισθηματικής νοημοσύνης Daniel Goleman υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος έχει δύο μυαλά. Τον συγκινησιακό νου και τον λογικό νου που πρέπει να βρίσκονται  σε αγαστή συνεργασία, για να καθοδηγούν σωστά τα βήματα του κόσμου. Όταν μεταξύ τους υπάρχει ισορροπία, τότε το συναίσθημα «τροφοδοτεί και διαπλάθει τις λειτουργίες του λογικού νου ενώ ο λογικός νους τελειοποιεί και μερικές φορές ασκεί βέτο στην επιρροή των συναισθημάτων».

Τέλος να υπογραμμίσω πως σε κάποιες χώρες τα πρώτα χρόνια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης επικεντρώνονται αποκλειστικά και μόνο στην καλλιέργεια των συναισθημάτων και τη συμπεριφορά των μαθητών. Σε περιπτώσεις μάλιστα παραβατικότητας αναζητούν τις ευθύνες πρώτα στο σχολείο και μετά στην οικογένεια.

 

Άνθρωποι σκεπτόμενοι -> στοχαστές(!) στις μέρες μας, που μας τιμούν! -> Αυτό είναι το ζητούμενο στην κοινωνία μας …

 Αγαπητέ μου φίλε σε ευχαριστώ! 

-  Μου έφτιαξες τη διάθεση,  της ταραγμένης ζωής μου ...

Stam.Dam.D.

====================================================================================================================

Επικοινωνία και συναισθήματα

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Έχω παρατηρήσει πως οι άνθρωποι στις διαπροσωπικές τους σχέσεις επικοινωνούν επενδύοντας, τις περισσότερες φορές, στο γνωσιακό μέρος (γνωστικές λειτουργίες) και ελάχιστα ή καθόλου στα συναισθήματα. Φαίνεται να αγνοούν πως η επικοινωνιακή τους σημασία και δύναμη είναι τεράστια, καθώς τα συναισθήματα είναι εκείνα που στέλνουν πολύ ισχυρά μηνύματα επαφής και αμοιβαιότητας στους άλλους.

Έχει παρατηρηθεί πως και στις πιο «δυσοίωνες προγνώσεις και παθολογικές καταστάσεις», όπου φαίνεται να υπάρχει επιπέδωση των συναισθημάτων, αυτά εξακολουθούν να είναι παρόντα, γιατί και στο «κενό» ακόμη ανιχνεύονται συναισθήματα!

Υπάρχουν, επίσης, περιπτώσεις όπου στην επικοινωνία αποκρύπτονται συναισθήματα και σκιάζεται η καθαρότητα του προσώπου. Αν λοιπόν οι γνώσεις είναι ο κινητήρας του νου, τα συναισθήματα είναι τα «αμορτισέρ» της ψυχής που απορροφούν τους κραδασμούς, μηδενίζουν τις ταλαντώσεις και διευκολύνουν την επικοινωνία των ανθρώπων.

Ακούγεται συχνά πως τα παλαιότερα χρόνια τα συναισθήματα των ανθρώπων στήριζαν την επικοινωνία τους, κάτι που σήμερα έχει χαθεί. Δεν γνωρίζω πόση δόση αλήθειας περιέχει αυτή η εμπειρική διαπίστωση. Μπορώ, όμως, με βεβαιότητα να υποστηρίξω πως η πολυπολιτισμικότητα έχει προκαλέσει αλλοίωση στη σύσταση του πληθυσμού των σημερινών κοινωνιών. Η τεχνολογία, επίσης, που αν και ευνοεί την επικοινωνία  συχνά «στεγνώνει» από συναισθήματα.

Τέλος, θεωρώ, πως επειδή όλοι έχουμε ανάγκη από συναισθήματα πρέπει να μάθουμε να τα ενεργοποιούμε και να τα επικοινωνούμε. Έτσι «γεμίζουμε» το μέλλον και βελτιώνουμε τις διαπροσωπικές μας σχέσεις κάνοντάς τες ειλικρινέστερες.

Γιάννης Μιχ. Σπετσιώτης -> με τη μια ματιά του στην εθελοντική ιστορική έρευνα και με την άλλη στη γραφή και την ιδιαιτέρα του πατρίδα την Ερμιόνη...

 Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ …ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ!

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Πρόκειται για το διώροφο κτήριο στο Παλαιό Φάληρο που στεγάζει σήμερα το Μουσείο Παιχνιδιών, παράρτημα του Μουσείου Μπενάκη. Είναι ένα επιβλητικό κτίριο με εμφανή λιθοδομή από λαξευμένη λευκή πέτρα, στο οποίο δεσπόζουν δύο οκταγωνικοί δίδυμοι πύργοι με επάλξεις, φρουριακής μορφής συμμετρικά τοποθετημένοι.

Οικοδομήθηκε κατά την περίοδο 1897 - 1900 και ήταν η εξοχική κατοικία του επιχειρηματία ορυχείων Σπύρου Δεσπόζιτου, που με τον γιο του Αρθούρο¹ είχε αναλάβει μεταξύ άλλων και την εκμετάλλευση των ορυχείων - μεταλλείων λευκόλιθου της Ερμιόνης στις αρχές του 20^ου αιώνα.² Η «ανακάλυψη» αυτής της πληροφορίας ήταν η αφορμή για το μικρό αυτό αφιέρωμα.

Το 1906 η έπαυλη ενοικιάσθηκε από τον γιατρό Γεώργιο Μηλιαρέση και χρησιμοποιήθηκε ως αναρρωτήριο - υδροθεραπευτήριο. Μετά τον θάνατο του Σπύρου Δεσπόζιτου (1911), το κτήριο αγόρασε από τους κληρονόμους του το 1918, ο Υδραίος ευεργέτης και πλοίαρχος Αθανάσιος Κουλούρας. Μετά τον θάνατό του η σύζυγός του, Βέρα, σύμφωνα με την επιθυμία του συζύγου της, δώρισε τον Πύργο στο Μουσείο Μπενάκη με τον όρο να χρησιμοποιηθεί ως Μουσείο και να διατηρηθεί η εξωτερική του όψη, όπως και έγινε. «..ίνα χρησιμοποιήσει αποκλειστικώς ταύτην, ως μουσείον, πνευματικόν κέντρον ή άλλον παραπλήσιον σκοπόν… και με την υποχρέωσιν να διατηρήσει την εξωτερικήν μορφήν της οικίας ταύτης ως έχει μέχρι σήμερον και συντηρεί ταύτην». 

Το 1991 μετά και τη μεγάλη δωρεά παιχνιδιών της αείμνηστης Μαρίας Αργυριάδη³ που συγκαταλέγεται στις δέκα καλύτερες της Ευρώπης και αφού είχε γίνει η απαραίτητη συντήρηση και διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων, στο κτήριο στεγάστηκε το πανέμορφο Μουσείο Παιχνιδιών που άνοιξε για το κοινό το 2017.

1.   Ο Σπύρος Δεσπόζιτος είχε επτά παιδιά, πέντε αγόρια και δύο κορίτσια.

2.     Τα ονόματα των δύο επιχειρηματιών βρίσκονται σε πολλά έγγραφα του αρχείου της Μονής των Αγίων Αναργύρων.

3.   Είχα την τύχη να γνωρίσω τη Μαρία Αργυριάδη και με άλλους γνωστούς συλλέκτες και ερευνητές του παιδικού παιχνιδιού, όπως ο Χρ. Λάζος, ο Παναγιώτης Καμπύλης, η Σοφία Γιαλουράκη να είμαστε εισηγητές («Το Παιχνίδι», Πρακτικά ημερίδας Ι.Ε.Κ. ΞΥΝΗ, Αθήνα, 2008), όπως και αρθρογράφοι σε σχετικά περιοδικά («Παράθυρο στην Εκπαίδευση», δίμηνο εκπαιδευτικό Περιοδικό, εκδ. ΩΡΙΩΝ).

Γιάννης Σπετσιώτης - Από τις αναζητήσεις στη μελέτη του στα Μουσικοπαιδαγωγικά κείμενα του Πλάτωνα, μέχρι στα δημοτικά τραγούδια και τις παραδόσεις της Ερμιόνης ! ....

Από τους Κάρες στα …μοιρολόγια της Ερμιόνης

 

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Οι Κάρες, ένας από τους λαούς που κατά τη 2^η χιλιετηρίδα εγκαταστάθηκαν στα παράλια της Αργολίδας/Ερμιονίδας, άσκησαν ευεργετική επίδραση στους αυτόχθονες κατοίκους της.¹Με αφορμή αυτή τη χρήσιμη πληροφορία επιθυμώ να σημειώσω τα παρακάτω.

Τους Κάρες, αρχαίο λαό της Μικράς Ασίας, που κατοικούσε Ν.Δ. της Ιωνίας στις απόκρημνες περιοχές της Μιλήτου και της Μυκάλης, τους αναφέρει ο Όμηρος αποκαλώντας τους βαρβαρόφωνους (ξενόγλωσσους) καθώς και ο Ησίοδος. Σύμφωνα με τα πορίσματα επιστημονικών ερευνών πρόκειται για φυλή Θρακική ή Πελασγική, ενώ κατ’ άλλους έχουν κοινή καταγωγή με τους αρχαίους Κρήτες. Στους χρόνους της μεγάλης τους ακμής, οι Κάρες, ήσαν θαλασσοκράτορες και εξαπλώθηκαν στις ακτές και τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους φθάνοντας μέχρι τον Εύξεινο Πόντο, όπου ίδρυσαν αρκετές πόλεις.

Ενώ, όμως, κατά τους χρόνους της δόξας τους θεωρούνταν λαμπροί πολεμιστές, αργότερα απέκτησαν τη φήμη δολίων, ευτελών και κακών ανθρώπων. Απέφευγαν τις ευθύνες και τους κινδύνους επιφορτίζοντας άλλους με αυτούς, όπως αποδεικνύεται και από διάφορες παροιμίες και παροιμιώδεις εκφράσεις που διασώθηκαν. Λέγεται π.χ. για ανθρώπους που αποφεύγουν τον κίνδυνο και αφήνουν να κινδυνεύσουν άλλοι στη θέση τους: «εν Κάρι κινδυνεύεις». Επίσης για ανθρώπους που χαρακτηρίζονται δόλιοι, ευτελείς και χυδαίοι λέγεται η φράση «εν Καρός μοίρα».²

Στο έβδομο βιβλίο των «Νόμων» του Πλάτωνα ο Αθηναίος, ένα από τα κύρια πρόσωπα του έργου, θεωρεί αναγκαίο, μεταξύ άλλων, τον καθορισμό βασικών κανόνων και αρχών προκειμένου να τελούνται οι διάφορες γιορτές κατά τη διάρκεια του χρόνου, ώστε να επιτελούν τον βασικό σκοπό τους που είναι ο σεβασμός και οι τιμές προς τους θεούς. Επίσης κρίνει απαραίτητο τον ορισμό ύμνων, μελωδιών, τραγουδιών και χορών που προξενούν ευχάριστη διάθεση στους ανθρώπους. Στη συνέχεια ο Αθηναίος υποστηρίζει ότι:

«Κι αν κάποτε, χρειαστεί ν’ ακούσουν οι πολίτες τέτοια θρηνολογήματα, σε μέρες όχι καθαρές μα αποφράδες, τότε οφείλουμε να φέρουμε απ’ έξω χορωδίες με πληρωμή καθώς είναι εκείνοι που πληρώνονται για να συνοδεύουν με κάποια καρική μουσική τους πεθαμένους στις κηδείες».

Έτσι, επειδή η καρική μουσική ήταν πένθιμη και θρηνητική, οι Έλληνες συχνά χρησιμοποιούσαν Κάρες πληρώνοντάς τους για να συνοδεύουν με θρηνώδη τραγούδια και οδυρμούς τους νεκρούς. Αυτά τα τραγούδια θεωρούνταν μάλιστα, όχι μόνο ανάξια λόγου αφού τη μουσική τους τη χαρακτήριζαν βάρβαρη αλλά και επιβλαβή για την ψυχική υγεία των ανθρώπων. Για τον λόγο αυτό ο Ευριπίδης κατηγορήθηκε από τον Αισχύλο, καθώς στα έργα του παίζονταν σκοποί στον καρικό αυλό και έπαιρναν μέρος και μοιρολογίστρες.

Τα τραγούδια εκείνα, που τα μουσικά τους ακούσματα χάθηκαν οριστικά και που μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί τεκμήρια της μουσικής γραφής τους, μπορούμε να τα παρομοιάσουμε με τα μοιρολόγια. 
Τη γνωστή και πολύ ενδιαφέρουσα κατηγορία των Δημοτικών μας Τραγουδιών που αποτελεί αντικείμενο μελέτης, μέχρι τις ημέρες μας, διαπρεπών μουσικολόγων Ελλήνων και ξένων.³ 
Τέτοια «τραγούδια», μοιρολόγια, στην Ερμιόνη δεν βρέθηκαν. 
Στην ανέκδοτη μελέτη-συλλογή «Τα Δημοτικά Τραγούδια της Ερμιόνης» έχω καταγράψει δυο στροφές από μοιρολόγι, που μου τις είχε πει η μακαρίτισσα Ματίνα Μπουκουβάλα, χωρίς, ωστόσο, να θυμάται το σκοπό του.

«Μαύρος αητός επέρασε από το μαγερειό μας

κι εσκόρπισε το σπίτι μας και το νοικοκυριό μας!

Ο Χάρος θέλει σκότωμα με σιδερένιες μπάλες,

γιατί χωρίζει ανδρόγυνα, παιδιά απ΄ τις μανάδες».

Ως μοιρολόγια στην Ερμιόνη μπορούμε, επίσης, να θεωρήσουμε τις σύντομες αναφορές στη ζωή του νεκρού που έκαναν κλαίγοντας οι δικοί του άνθρωποι καθώς τον «ξενυχτούσαν». Η μητέρα μου στις σημειώσεις της έχει καταγράψει μερικές απ’ αυτές.

- Πατέρα μας, το πανωφόρι που μου αγόρασες και 
το κρέμασα στην πρόκα δεν πρόφτασα να το φορέσω!
 Πάντα θα σε θυμάμαι! Καλέ μου, νοικοκύρη μου, κουβαλητή μου,
τα χρυσά σου χεράκια που δούλεψαν και μας μεγάλωσαν, 
θα τα φάει το χώμα!

Οι αναφορές αυτές είχαν το δικό τους ρυθμό και γίνονταν από γυναίκες που θρηνούσαν, σκυμμένες πάνω από το πρόσωπο του νεκρού.
 Άλλες φορές πάλι στέκονταν όρθιες, σήκωναν ψηλά τα λευκά μαντήλια με τη μαύρη περιμετρική κορδέλα, τα τραβούσαν ρυθμικά από τις δυο άκρες τους και ταυτόχρονα κλαίγοντας έλεγαν «τα μοιρολόγια τους».⁴

Τις ίδιες, ωστόσο, αναφορές σε νεκρούς έχουν κάνει κατά καιρούς και η Χριστίνα Ψαθά, η Μαρίνα Φασιλή και η Αικατερίνη Κοτταρά. 
Υποθέτω πως οι Ερμιονίτες (αντίθετα με τους κατοίκους άλλων περιοχών της Ελλάδας, π.χ. της Μάνης), ακολουθώντας, ίσως, το «παράδειγμα» των αρχαίων Ελλήνων, δεν είχαν τη διάθεση να εμπλουτίσουν, να παραλλάξουν, να αυτοσχεδιάσουν δημιουργώντας τραγούδια με θρηνητικό περιεχόμενο, καθώς δεν ταίριαζαν στην ιδιοσυγκρασία τους.

ΣΗΜ.

1.   Γιάννη Αγγ. Ησαΐα, «Ιστορικές Σελίδες του Δήμου Ερμιόνης…», Αθήνα 2005

2.     Με τους Κάρες ασχολήθηκα για πρώτη φορά στη μελέτη μου «Μουσικοπαιδαγωγικές αναζητήσεις στα Πλατωνικά Κείμενα», που δημοσιεύτηκε στο Περιοδικό Ελληνοχριστιανική Αγωγή» (Τεύχος 322, Δεκέμβριος 1984).

3.     Για τα μοιρολόγια οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν πλήθος πληροφοριών και ακουσμάτων στην υπάρχουσα βιβλιογραφία και δισκογραφία.

4.   Γιάννη Μιχ. Σπετσιώτη, «Λαογραφικά θέματα της Ερμιόνης - Ο θάνατος», Προς έκδοση.

 

Αυτοί είναι εκπαιδευτικοί και πολίτες! -> που έχουν την ενσυναίσθηση του καθήκοντος…

 

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ- 

Από την εκδήλωση της απονομής των Βραβείων Πολιτισμού Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη στην Ερμιόνη…

======================================================================================================================================

Έμπνευση και Συναίσθημα

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Η έμπνευση δεν αποτελεί μόνο την αφετηρία των πνευματικών επιδόσεων για δημιουργία αλλά και την αφετηρία της συναισθηματικής λειτουργίας που εκδηλώνεται με τη συμπεριφορά του ατόμου κατά περίπτωση.

Η ποιότητα των προτύπων και των παραδειγμάτων που δέχεται το παιδί από την οικογένεια (γονείς, αδέλφια, στενούς συγγενείς και φίλους), από το σχολείο (εκπαιδευτικούς, συμμαθητές), από την κοινωνία και τα πρόσωπα της εξουσίας αποτελεί τον πυρήνα της έμπνευσής του επάνω στον οποίο οικοδομεί τη συναισθηματική του νοημοσύνη (EQ). Το πόσο επηρεάζεται από τα δύο αυτά στοιχεία (πρότυπα και παράδειγμα) εξαρτάται από:

1.Την προσωπικότητά του, αφού κάθε άτομο είναι ξεχωριστό, μοναδικό και ανεπανάληπτο.

2.Τον βαθμό, το είδος, τη διάρκεια και την ηλικία που δέχεται τα ερεθίσματα.

3. Την καλλιέργεια του ατόμου, γιατί, όπως λέγεται και γράφεται, αν το IQ (η νοημοσύνη) είναι κάτι με το οποίο γεννιέσαι, το EQ (συναισθηματική νοημοσύνη ή νοημοσύνη της καρδιάς) καλλιεργείται. Είναι αυτό που σοφά ο λαός λέει, αυτοί που ευθύνονται για τη συμπεριφορά μας είναι οι άνθρωποι που συναντάμε! Είναι δε η συναισθηματική νοημοσύνη η ικανότητα του ανθρώπου, να αντέχει τις απογοητεύσεις, να ελέγχει την παρορμητικότητά του, να συγκρατεί την ανυπομονησία και τον θυμό του. Να δείχνει ότι η υποχωρητικότητα και η μετριοπάθεια δεν είναι αδυναμία ή αδιαφορία αλλά ο αντίποδας της αδιαλλαξίας και της βίας. Να βρίσκει κίνητρα για τον εαυτό του, να προσπαθεί να αυτορυθμίζεται και να αυτοελέγχεται γνωρίζοντας ότι η ευφυΐα δεν μπορεί να οδηγήσει πουθενά και σε τίποτα, όταν τα συναισθήματα έχουν κλονιστεί. Πεμπτουσία της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι η πολυσυζητημένη ενσυναίσθηση, δηλαδή η ικανότητα επίγνωσης και κατανόησης της ψυχικής κατάστασης, των αναγκών, των ανησυχιών, των σκέψεων και των συμπεριφορών του άλλου.

Η ενσυναίσθηση οικοδομείται πάνω στην αυτεπίγνωση και την αυτογνωσία. Όταν  έχουμε την ικανότητα και τη διάθεση να αντιλαμβανόμαστε τις ανάγκες, τις αδυναμίες αλλά και τα προτερήματά μας, τότε είμαστε σε θέση να αντιλαμβανόμαστε τα συναισθήματα, τις συμπεριφορές, τα λόγια και τις πράξεις των άλλων. Άλλωστε είναι γνωστό πως για να αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα, πρέπει πρώτα να το αναγνωρίσεις. Η απουσία ενσυναίσθησης γίνεται αισθητή σε ψυχοπαθείς, εγκληματίες, βιαστές και σε άτομα που κακοποιούν σεξουαλικά ανήλικα παιδιά. Σας λέει κάτι αυτό;

Στο σχολείο των συναισθημάτων όπου η συναισθηματική παιδεία θα έχει πρωτεύουσα θέση στα προγράμματα μπορεί αρχικά να φαίνεται «εξωπραγματική» και αναποτελεσματική, ίσως και να μην πείθει ότι αποτελεί λύση στα δραματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει και βιώνει η σύγχρονη κοινωνία. Η πορεία, ωστόσο, θα δείξει πως το σχολείο αποτελεί τον πρώτο και βασικό παράγοντα καλλιέργειας της συναισθηματικής νοημοσύνης και κατ’ επέκταση της ενσυναίσθησης και της αυτεπίγνωσης.

Πιστεύω πως η συστηματική προσήλωση στην καλλιέργεια των συναισθημάτων συνοδευόμενη και από παραδείγματα αυτεπίγνωσης των εκπαιδευτικών θα φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα καθώς οι εμπειρίες θα επαναλαμβάνονται αδιάκοπα. 

Γιάννης Μ. Σπετσιώτης - > με συνέπεια και σεβασμό στην ιστορία μας ...

 Οφειλόμενη διόρθωση

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Με αφορμή την 196^η επέτειο από τον ηρωικό θάνατο του Γιάννη Μήτσα >>>ΕΔΩ αναφέρουμε τα εξής: Παρασυρόμενοι από την υπάρχουσα βιβλιογραφία και από τις επιγραφές που υπήρχαν στις προτομές των Μητσαίων, είχαμε αναγράψει στην ευχετήρια κάρτα του Ερμιονικού Συνδέσμου έτους 2017 ως πατρώνυμο των Γιάννη και Σταμάτη Μήτσα το όνομα Γεώργιος (φωτο 1) αντί του ορθού Αδριανός. Το ανωτέρω πατρώνυμο βεβαιώνεται από τα παρακάτω τρία στοιχεία των ερευνών μας:

Ø Η υπογραφή του Σταμάτη Μήτσα στα πρακτικά των επαναστατικών εθνοσυνελεύσεων, όπου το γράμμα Α του πατρώνυμου συνδέεται «καλλιγραφικά» με το αρχικό γράμμα Μ του επιθέτου. (φωτο 2)

Ø Το όνομα του πρωτότοκου γιου του Σταμάτη Μήτσα ήταν Αδριανός.

Ø Στους εκλογικούς κατάλογους του Δήμου Ερμιόνης έτους 1867 αναγράφεται με α/α 428 ο Σταμάτης Μήτσας με όνομα πατέρα Αδριανός.

Ενδιαφέρουσες πτυχές της τοπικής μας ιστορίας κατά τους επαναστατικούς χρόνους !! -> Έρευνα Γιάννης Μ. Σπετσιώτης...

Η απειθαρχία (απείθεια) των Κρανιδιωτών

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Ένα από τα έγγραφα με τοπικό ενδιαφέρον που δημοσιεύονται στο «Αργολικόν Ιστορικόν Αρχείον» είναι και το υπ’ αριθμ. 65/25 Οκτωβρίου 1826. Υπογράφεται από τον Πρόεδρο Ανδρέα Ζαΐμη και τα οκτώ μέλη της Διοικητικής Επιτροπής της Ελλάδος που εδρεύει στο Ναύπλιο και αποστέλλεται στον στρατηγό Δημήτριο Τζ(σ)ώκρη με καταγωγή από το Άργος. Σύμφωνα με τα ανωτέρω έγγραφο ο στρατηγός όφειλε να μεταβεί στο Κρανίδι συνοδεία διακοσίων (200) στρατιωτών, προκειμένου να εκτελέσει «μ’ όλα τα προσφυή δυνατά μέσα» τη διαταγή της Διοίκησης, καθώς οι Κρανιδιώτες αρκετό καιρό τώρα αρνούνταν να συμμορφωθούν με αυτή. Ειδικότερα ο Δημήτριος Τσώκρης διετάχθη:

1.  Να λάβει από τους Κρανιδιώτες δεκαεπτά χιλιάδες (17.000) γρόσια, προερχόμενα, πιθανότατα, από προηγηθέντα έρανο, τα οποία οι Κρανιδιώτες δεν είχαν παραδώσει στον Γενικό Αρχηγό (Θεόδωρο Κολοκοτρώνη), ως όφειλαν.

2.  Να φροντίσει για την ασφαλή μεταφορά των φονιάδων του Κοντόσταυλου στο Ναύπλιο, προκειμένου να δικαστούν από το Εγκληματικό Δικαστήριο.

3.   Να ενεργήσει, ώστε εκείνοι που εισέπραξαν τα χρήματα από την πώληση του αλατιού της λίμνης της Θερμησίας και δεν τα παρέδωσαν στην Επιτροπή που στάλθηκε για τον σκοπό αυτό, να παρουσιαστούν άμεσα στη Διοίκηση. Επισημαίνεται, μάλιστα, ότι για να εκτελέσει το τρίτο μέρος της διαταγής μπορεί «να μεταχειριστεί όλα τα δυνατά μέσα».

Τέλος, η Διοίκηση αναγνωρίζει στον στρατηγό την ικανότητα και τη σωφροσύνη για την επιτυχή έκβαση των ανωτέρω σε σύντομο χρονικό διάστημα και «προ πάντων θέλει ανακαλέσει τους Κρανιδιώτας εις τα χρέη τους».

Τα γεγονότα αυτά δεν ήταν σπάνια κατά τη διάρκεια των επαναστατικών χρόνων, σύμφωνα με διασωθέντα έγγραφα και βιβλιογραφικές αναφορές. Πολλές φορές οι κάτοικοι περιοχών αλλά και ομάδες ατόμων ή και μεμονωμένα άτομα δεν συμμορφώνονταν με τις διαταγές της Διοίκησης. Τότε, προκειμένου να επιβάλλει τον «νόμο», η Διοίκηση έστελνε μικρά στρατιωτικά σώματα, με σκοπό την αποκατάσταση της τάξης.

Η κατάσταση αυτή συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια. Τηρουμένων των αναλογιών παρόμοια επεισόδια συμβαίνουν και στις μέρες μας, όταν για διάφορους λόγους δεν πειθαρχούμε και με ακραίους τρόπους εναντιωνόμαστε σε αποφάσεις και νόμους του Κράτους (φορολογικοί έλεγχοι, πληρωμή διοδίων, χώροι εναπόθεσης υγειονομικής ταφής απορριμμάτων κ.λπ.).

Κατά την γνώμη μου, η κριτική σε τέτοιες περιπτώσεις όπως και οι νόμιμες αντιδράσεις είναι αναγκαίο να υφίστανται αλλά έως εκεί... Διαφορετικά θα διαλυθούμε ως Χώρα.

============================================================================================================================

FACEBOOK

Σταμάτης Δαμαλίτης

Γιάννης Μ. Σπετσιώτης -> ο ακάματος ερευνητής και συγγραφέας της ιστορίας και των παραδόσεών μας ... 

Κάθε του έρευνα και συγγραφή και ένα γλυκό καρδιοχτύπι ...