Κυριακή 5 Μαΐου 2024
Ως μνημόσυνο στον Γιώργο Νοταρά - ιστορίες από την πολύ περιπετειώδη ζωή του ...
Ποιός μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα -> του φιλόσοφου και θεολόγου Χρήστου Γιανναρά - > Πατείται ο θάνατος θανάτω;;
Πατείται ο θάνατος θανάτω;
Christos Yiannaras | 25 Apr 2022
Δεν είναι αυτονόητο (ούτε εύκολο) να ξεχωρίζουμε την εμπειρία του πραγματικού από ψυχολογικά υποκατάστατα της πραγματικής εμπειρίας. Να διακρίνουμε την πραγματικότητα από την ψευδαίσθηση.
Παράδειγμα κοινότοπο, τα ερωτικά βιώματα. Άνθρωποι «νιώθουν» ερωτευμένοι, ζουν την ευφροσύνη της ερωτικής συναρπαγής, σίγουροι για την αλήθεια, την πραγματικότητα των βιωμάτων τους. Και σε σύντομο χρόνο η μεθυστική πληρότητα έχει χαθεί, η οπτική έχει ριζικά μεταβληθεί. Ήταν έκρηξη επιπόλαιων αισθημάτων (μια ψευδαίσθηση), όχι η πραγματικότητα του έρωτα.
Παράδειγμα δεύτερο: τα θρησκευτικά βιώματα. Αδιατάρακτες βεβαιότητες μεταφυσικών πεποιθήσεων, εξάρσεις κατάνυξης, μεταρσιώσεις συγκινησιακής έντασης. Και αν «εξαίφνης» η υγεία ραγίσει, επέρχεται ανεπίσχετη η αγωνία του θανάτου – πραγματική εμπειρία πρόγευσης του τέλεια άγνωστου, του τέλεια άσχετου, του απόλυτα μοναχικού. Ήταν ψευδαίσθηση ο θησαυρισμός των μεταφυσικών βεβαιοτήτων, των θρησκευτικών εξάρσεων, των πνευματικών συγκινήσεων; Σε ποια πραγματικότητα αναφέρονται τα θρησκευτικά βιώματα, όταν η προοπτική του θανάτου βιώνεται δίχως γαλήνη ελπίδας για μετάβαση σε κάτι οικείο και ποθητό;
Τα παραδείγματα θα μπορούσαν να πληθυνθούν: ποια πραγματικότητα βιώνει ο φανατικός μιας ιδεολογίας, ο θυσιαστικά στρατευμένος σε πολιτική παράταξη, ο γενναίος πολεμιστής παράλογου πολέμου; Ποιο το κριτήριο διάκρισης της πραγματικής φιλίας από την ψυχολογική εξάρτηση, της αυτοπροαίρετης υπακοής από την εξασφαλιστική της αβουλίας πειθαρχία;
Ακόμα και πράξεις έσχατης αυτοθυσίας είναι ενδεχόμενο να υπηρετούν ένα υπερτροφικό υπερεγώ: «Εάν ψωμίσω πάντα τα υπάρχοντά μου, εάν παραδώ το σώμα μου ίνα καυθήσομαι, αγάπην δε μη έχω».
Είναι ενδεχόμενο η γνώση να εξαντλείται στην κατανόηση πληροφοριών, που αντιπροσωπεύουν διανοητικές μόνο συλλήψεις. Είναι πιθανό να υποκαθιστά η κατανόηση με κοινά αποδεκτές σημασίες, την απουσία εμπειρίας σχέσεων με τα σημαινόμενα, την απουσία μετοχής σε διαπροσωπικές σχέσεις κοινωνίας της γνώσης. Πώς θα αποφύγουμε την ταύτιση των σημαινομένων με μόνη την αυτονόμηση των σημαινόντων σε νοητά είδωλα; Πώς θα διακριθεί η εμπειρική αναφορά στο υπαρκτό, αλλά μη αισθητό, από την ψυχολογική ανάγκη να εκδεχόμαστε ως υπαρκτό το ανύπαρκτο;
Μας ζητούν: «Μίλησέ μας για τον Μέγα Αλέξανδρο». Ανακαλούμε αμέσως όλες τις πληροφορίες (από διαβάσματα, ακούσματα, θεάματα) που συγκροτούν τη μνημονική μας εικόνα του Μεγαλέξανδρου, ενδεχομένως επενδύουμε στις πληροφορίες και ατομικά συναισθήματα. «Μίλησέ μας για τη μητέρα σου». Τώρα στις μνημονικές εικόνες επενδύεται μια βιωμένη, άμεση αναφορά, η ανάκληση αμοιβαιότητας σχέσεων, η εμπειρία της γνωστικής αμεσότητας. «Μίλησέ μας για τον Θεό». Αν ανακαλούμε μνημονικές εικόνες νοητικών μόνο πληροφοριών και ατομοκεντρικών ψυχολογικών βιωμάτων, τότε η γλώσσα φανερώνει ότι μιλάμε για κάτι ανύπαρκτο.
Ας σταθούμε σε ένα παράδειγμα αντίθετης προς την αφελή ευπιστία ακρότητας. Στον άνθρωπο που εκδέχεται ως υπαρκτό και πραγματικό, μόνο ό,τι γίνεται προσιτό στην αισθητή πιστοποίηση. Ο άνθρωπος αυτός αυτοκαταδικάζεται να αγνοεί την πραγματικότητα που δηλώνεται με σημαίνοντα ανυπότακτα στη σταθερή περιγραπτή προφάνεια, στην «ευκλείδεια» αναπαραστατική μας ικανότητα. Να αγνοεί την πραγματικότητα που δηλώνεται και κοινωνείται με τη γλώσσα της Τέχνης (της ποίησης, της αλληγορίας) – να αγνοεί σήμερα τη γλώσσα της κβαντικής φυσικής.
Ο «δυϊσμός σωματιδίου-κύματος», η «ατοπική ολιστική διασύνδεση στοιχειωδών σωματιδίων», ο «χώρος των δέκα(!) διαστάσεων, όπου κινούνται οι αφετηριακές διεγέρσεις του κβαντικού πεδίου», η κίνηση του ηλεκτρονίου «προς τα πίσω στον χρόνο» (κίνηση που το ηλεκτρόνιο το καθιστά ποζιτρόνιο), η ταυτόχρονη διέλευση του ίδιου φωτόνιου από δύο διαφορετικές σχισμές πολωτή, κ.λπ. κ.λπ. Είναι παραδείγματα από γλωσσικά σημαίνοντα που δεν παραπέμπουν σε σημαινόμενα προσιτά στην αισθητή σχέση, ούτε σε αλληγορίες, ούτε σε αυθαίρετα πλάσματα της νόησης. Είναι ενδείξεις πιστοποίησης δεδομένων της πραγματικότητας ανυπότακτων στην αισθητή ή αναπαραστατική μας αντίληψη.
Ονομάζουμε «Θεό» την αιτιώδη αρχή του είναι και του γίγνεσθαι, τον «λογικό» τρόπο, που μας επιτρέπει να αναφέρουμε σε αυτόν την «προσωπική» (έλλογη και κοινωνούμενη) αιτία των όντων και γινομένων. Ο ίδιος, ως αιτία του είναι και του γίγνεσθαι, ούτε είναι ούτε γίγνεται – δεν σημαίνεται με τις σημασίες της ύπαρξης ή της ανυπαρξίας, του όντος ή του μη όντος.
Η αναφορά μας στον Θεό γίνεται δυνατή μόνο χάρη στον τρόπο με τον οποίο ενεργείται η ύπαρξή μας (η ύπαρξη του κτιστού) ως λογική κλήση σε δυνατότητα έλλογης σχέσης μαζί του. Η σχέση ενεργείται με δεδομένη την απερινόητη διαφορά της κτιστής από την άκτιστη ενέργεια, χωρίς να αίρεται για τον κτιστό άνθρωπο η εμπειρία της γνωστικής αμεσότητας, της αναφορικής (ως και πραγματικά ερωτικής) αμοιβαιότητας.
Σάββατο 4 Μαΐου 2024
Η ιεροτελεστία της Ανάστασης του Χριστού στον Ι.Ν. των Ταξιαρχών στην Ερμιόνη - > 1 Μαΐου 2021 με την απειλή - του θανατηφόρου ιού covid 19 - στο κορύφωμά της…
Αρκετοί πιστοί αψήφησαν τα περιοριστικά μέτρα λόγω του ιού και προσήλθαν να γιορτάσουν την Ανάσταση Εκείνου κατά την παράδοση της ορθόδοξης χριστιανικής μας πίστης, φυσικά φορώντας μάσκα...
Ωστόσο, ορισμένοι παρέμειναν έξω και από τον αύλιο χώρο της εκκλησίας μπροστά στο κηπάριο με τις προτομές των ηρώων του 21 Αφων Μητσαίων...
Όπως κάθε
χρόνο τέτοια μέρα και φέτος με την Ανάσταση του Χριστού μας
μακάριοι - απόλυτα ευτυχισμένοι, είναι
αυτοί, που βιώνουνε
«το μήνυμα της Ανάστασης, όπου ο θάνατος
πατείται θανάτω»…
Πάντως στα μάτια των περισσότερων
παραβρισκόμενων, μέσα από τις μάσκες που φορούσαν όλοι, μπορούσαμε να
διακρίνουμε τον πόθο και την Ελπίδα να γιορτάσουμε την διπλή Ανάσταση: - την
μια του Κυρίου μας με την «Ανάσταση» στις ψυχές μας και αυτή της
ελευθερίας μας από την απειλή της μάστιγας του θανατηφόρου ιού!
Μακάρι αυτό να συμβεί, να
έρθουμε στην κανονικότητα και αυτή τη φορά με τις φοβερές έμπειρές που
αποκτήσαμε με την οικονομική και υγειονομική κρίση, να αναθεωρήσουμε πολλές
αρνητικές αντιλήψεις και πρακτικές στη ζωή μας …
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ – ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.
Φώτο – ρεπορτάζ
ΣΤΑΜ. ΔΑΜ.
Δήμαρχε Ερμιονιδας Γιάννη Γεωργόπουλε - > Καλή Ανάσταση και στις ψυχές μας ...
... κ. δήμαρχε, όταν δεν έχετε τον τρόπο να περάσετε στους δημότες τα μηνύματα - και σε πολιτικοκοινωνικό επίπεδο - της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Θεανθρώπου, αδειάζετε 13.000 ευρώ περεταίρω από τον δημοτικό κορβανά για την καύση βεγγαλικών για την εκδήλωση με το κάψιμο του Γιούδα…
Και όλα αυτά, στην φτηνιάρικη αντίληψη, να παρέχετε στους ανέμελους (!) πολίτες «άρτον και θεάματα»... στο πλαίσιο του δικού σας φαίνεσται και του εντυπωσιασμού…
STAM.DAM.D.
=====================================================================================================================
...«όποιου του μέλλει Ανάσταση, το Γολγοθά ανεβαίνει!»
Οι ευχές του blog δια του διαχειριστή του…
Οι ευχές μου για
την Ανάσταση του Χριστού μας είναι βασισμένες
στη χριστιανική ρήση του ποιητή -
«όποιου του μέλλει
Ανάσταση, το Γολγοθά ανεβαίνει!»
Το αναφέρει και στο πιο
κάτω κείμενο που έχουμε αναρτήσει από το βιβλίο του
ο Γιάννης Σπετσιώτης.
Το blog και ο διαχειριστής του, θα βιώσει και φέτος όπως κάθε
χρόνο τέτοιες μέρες με το πιο δυνατό αίσθημα, το χαρμόσυνο γεγονός της
Ανάστασης του Κυρίου, γιατί όλο το χρόνο ανεβαίνει το δικό του Γολγοθά, επειδή
κάποιοι... ντόπιοι... «Ιουδαίοι», προσπαθούν να μας σπιλώσουν και να μας
συκοφαντήσουν, (πάγια τακτική τους άλλωστε) μάταια όμως, γιατί η αλήθεια και
μάλιστα η αποδεδειγμένη δεν σπιλώνεται... Δεν συκοφαντείται! Απλώς,
διώκεται προσωρινά, ανεβαίνει το δικό της «Γολγοθά», αλλά στη συνέχεια τελικά,
Ανασταίνεται...
«Χρόνια Πολλά»
με οδηγό πάντα
τα αληθινά αγωνιστικά αισθήματα,
για ειλικρινείς
κοινωνικές σχέσεις...
ΣΤΑΜ. ΔΑΜ.
===================================================================================================================================================================
…Χαρμόσυνες πρωινές καμπανοκρουσίες
θα αναγγείλουν την Πρώτη Ανάσταση…
Από τον επίλογο του βιβλίου του Γιάννη Σπετσιώτη
«Ω γλυκύ
μου έαρ!»
«Η
Μεγάλη Παρασκευή στην Ερμιόνη χθες και σήμερα»
----------------------------------------------------------
ΠΡΟΑΓΓΕΛΜΑ
«Καθαρότατον ήλιο
επρομηνούσε της αυγής
το δροσάτο, ύστερο
αστέρι…» Δ. Σολωμός
Λίγες ώρες απομένουν για να ξημερώσει η καινούργια μέρα που δεν θα θυμίζει
σε τίποτα την προηγούμενη. Χαρμόσυνες πρωινές καμπανοκρουσίες θα αναγγείλουν
την Πρώτη Ανάσταση, όπως ο λαός ονομάζει την κάθοδο του Ιησού στον
Άδη. Το «μέγα σφόδρα λίθο» που μ’ αυτόν σφραγίστηκε ο τάφος του
Ιησού θα τον δούμε «αποκεκυλισμένο». Συντρίμμια θα είναι οι
σιδερένιοι μοχλοί και διαλυμένα τα κλειδιά των χάλκινων πυλών του Άδη, για τα
οποία μίλησε ο προφήτης Ησαΐας και ο Ψαλμωδός. Ο Θεός «θα καταλύσει
την εξουσία του», θα απελευθερώσει τους δεσμώτες του και θα φέρει την
ελπίδα και το φως της ζωής.
Τις μωβ βιολέτες, τις πασχαλιές και την πένθιμη φτέρη θα αντικαταστήσουν οι
ανθοί της νεραντζιάς και της πορτοκαλιάς, τα τριαντάφυλλα και τα γιασεμιά. Στις
εισόδους του ναού οι κορδέλες θα έχουν αναστάσιμους χρωματισμούς. Με κόκκινα
και άσπρα χρώματα θα ντυθεί η Αγία Τράπεζα. Στον ιστό του
Ταξιαρχιού θα κυματίζει η ελληνική σημαία και η σημαία της Ανάστασης του
Ιησού, προμήνυμα και της δικής μας ανάστασης…
Στην εκκλησία θα αρχίσει το γιορτινό «επιστέγασμα» των κατανυκτικών
ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδας.
Θυμάμαι τον παπα-Μιχάλη το πρωινό του Μεγάλου Σαββάτου, όταν «έμπαινα» στο
ιερό, ντυμένο στα ολόλευκα, τ΄ανοιξιάτικα άμφιά του, που θα φορούσε στο εξής
κάθε Κυριακή και μέχρι το τέλος του Σεπτέμβρη. Φάνταζαν όμορφα κι εντυπωσιακά
στα παιδικά μου μάτια! Ήταν στολισμένα με τετράγωνα σε τρία διαφορετικά μεγέθη
που διακρίνονταν πάνω στο ύφασμα, όπως ακριβώς τα υδατογραφήματα πάνω στο
χαρτί. Στεκόταν ορθός, στ’ αριστερά, δίπλα από την αγία Πρόθεση, τυλίγοντας
«επιμελώς» σε ολόλευκα, παραλληλόγραμμα χαρτάκια τα υψώματα, που είχε βγάλει με
«χειρουργική ακρίβεια» από τα πρόσφορα, «τα προσκόμιδα», όπως τα λέμε. Τα είχαν
φέρει οι πιστοί πρωί πρωί, πριν ακόμα χτυπήσουν οι καμπάνες, τυλιγμένα σε
λινές, κεντητές πετσέτες για να τα «διαβάσει» και να τους δώσει στη συνέχεια,
μετά τη θεία κοινωνία, το ύψωμα μαζί και το αντίδωρο.
Αξεπέραστος στην οργάνωση της λειτουργικής ζωής, ο αλησμόνητος ιερέας!
Έδινε με την ψαλμωδία του, τα άμφια που φορούσε, ακόμα και με τον ιδιαίτερο
τρόπο που χτυπούσε τις καμπάνες, το βαθύ νόημα και τη… βαρύτητα της Ημέρας!
Οι ψάλτες με «ταλαιπωρημένους λαιμούς» από τις καθημερινές πολύωρες
ακολουθίες έψελναν τους πρώτους αναστάσιμους ύμνους σε χαμηλές βάσεις. Η φωνή
τους κουρασμένη, κάποιες φορές βραχνή. Προσπαθούσαν να τη μαλακώσουν με
καραμέλες ευκάλυπτου ή τις πράσινες, του λαιμού, όπως τις
λέγαμε στην Ερμιόνη.
«Ανάστα ο Θεός κρίνον την γην!», αναφωνούσε ο ιερέας διατρέχοντας με
γρήγορο βηματισμό το κεντρικό κλίτος του ναού και σκορπίζοντας δεξιά και
αριστερά κλωνάρια με λεμονανθούς που ευωδίαζαν. Οι πιστοί, σε κλίμα χαράς και
συγκίνησης, με υψωμένα χέρια τ’ άρπαζαν στον αέρα, ενώ οι ψάλτες επαναλάμβαναν
πανηγυρικά το νικητήριο παιάνα!
Κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας, έπαιρναν την αγία μετάδοση πολλά
παιδιά που συνοδεύονταν από τους γονείς τους φορώντας καμαρωτά τα λευκά,
ολοκαίνουργια παπούτσια, δώρο της «νουνάς». Ακόμα μεταλάμβαναν ασθενείς και
ηλικιωμένα άτομα, που αδυνατούσαν να παρακολουθήσουν τη μεταμεσονύχτια
ακολουθία της Λαμπρής.
Μετά την εκκλησία, οι Ερμιονίτες κατέβαιναν στα μαγαζιά στο Λιμάνι και στις
μικρές πλατείες του Ταξιάρχη και της Παναγίας, για να κάνουν τα τελευταία ψώνια
τους, κυρίως φαγώσιμα.
O χρόνος
που απέμενε για το χαροποιό γεγονός φάνταζε ατελείωτος σε μικρούς και μεγάλους.
Οι ώρες κυλούσαν αργά, βασανιστικά, γεμίζοντάς τους με ανυπομονησία και λαχτάρα. τις
δυσκόλευαν ακόμα περισσότερο οι έντονες και γαργαλιστικές μυρουδιές από τις
κουζίνες «που είχαν πάρει φωτιά» κι «έσπαζαν τις μύτες». Oι περισσότεροι αντιστέκονταν στους «γευστικούς πειρασμούς», όσο
προ-κλητικοί κι αν ήταν, γιατί αυτή η μέρα «απαιτεί να περιμένουν...».
Επιθυμούσαν να ακούσουν πρώτα το ελπιδοφόρο σάλπισμα του ουρανού που σε
λίγο θα ηχούσε! Να πληροφορηθούν το θαύμα της Ανάστασης και να το δουν
ανταμωμένο με την άνοιξη που εκείνη την ώρα είχε το γενικό πρόσταγμα πάνω στη
φύση που αναγεννιόταν! Να γεμίσουν το νου και την καρδιά τους από οιστρήλατους
λόγους και ήχους φωτισμένων υμνωδών και μελωδών! Να προετοιμάσουν την ψυχή
τους, με τις εικόνες των λέξεων, των χρωμάτων, των αρωμάτων, των ήχων που
μυστηριακά δρώντας τη συγκλόνιζαν, να ζήσει την Ανάσταση Εκείνου αλλά και την
προσωπική της ανάσταση! Στη νύχτα που ερχόταν ήθελαν να βρουν τη δική τους
σωτηρία, να ζήσουν τη δική τους κάθαρση, γνωρίζοντας ότι «όποιου του μέλλει ανάσταση, το Γολγοθά ανεβαίνει!».20
-Πόσο γρήγορα άλλαξαν όλα τούτη τη μέρα! σκέφτομαι…
«Είθε το πανηγύρι,
οι κρότοι τα τρίγωνα, οι μπόμπες,
οι (σ)τρακα(σ)τρούκες, τα φούσια,
τα κλειδιά με το μπαρούτι και τα γαλλιφώτα
που θα ακολουθήσουν,
να αναγγείλουν μια μονιμότερη ανάσταση
και άνοιξη για τους ανθρώπους!»
================================================================================================
«Ανάστα
ο Θεός κρίνων την γην, ότι συ κατακληρονομήσεις εν πάσι τοις έθνεσι».
Το
θριαμβευτικό αυτό προκείμενο, το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι
ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την φθορά και τον
θάνατο, μαζί με την αναπαράσταση του μεγάλου σεισμού ( Ύμνος
- Σήμερον ο Άδης στένων βοά!) αντήχησαν σε όλους τους
ιερούς ναούς.
Το
μαύρα υφάσματα που κάλυπταν τις ιερές εικόνες, σύμβολα του πένθους, έπεσαν,
προμηνύοντας πώς οι πιστοί βιώνουμε τα πάθη και την Ανάσταση του Χριστού
συμμετέχοντας ενεργά σε αυτά με «συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση».
Ο Χριστός με την θέλησή του, έπαθε και ανέστη για να σωθούμε όλοι εμείς!!!