Ησαΐας Κουβαράς,
ένας απόμαχος θαλασσινός...
 |
Ο Ησαΐας μπαλώνει την τράτα
του...
|
Απόμαχος
της θάλασσας, το πέλαγο αντικρίζω
κι
αναπολώ τις θύμισες και με καημό δακρύζω…
Η ύλη του τεύχους όπως είναι φυσικό είναι
αφιερωμένη στις επερχόμενες εκλογές, Δημοτικές, Κοινοτικές, Περιφερειακές,
εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Προσωπικά θα επιλέξω να αναφερθώ σ’ έναν
δουλευτή της θάλασσας, σ’ έναν απόμαχο πια θαλασσινό, τον Ησαΐα Κουβαρά και με
αυτόν τον τρόπο θα μοιραστώ μαζί σας αυτόν τον αφηγηματικό πλούτο της
πληροφορίας, μετατρέποντας τις αναμνήσεις του ζωντανή παρουσία μέσω της γραφής.
Ο λόγος του, όπως καταγράφεται παρακάτω, αποτελεί θαλασσινό γλωσσικό πολιτισμό
και ταυτόχρονα λαογραφικό.
Ως
κόρη ψαρά και σφουγγαρά αισθάνομαι ιδιαίτερη συμπάθεια και εκτίμηση για τους
ανθρώπους της θάλασσας. Οι Ερμιονίτες είχαν επίδοση στην αλίευση του σπόγγου
από τα αρχαία χρόνια.
Ο Ησαΐας άνθρωπος της δουλειάς, από μικρό
παιδί εργάστηκε πλάι στον πατέρα του, ψάρεψε σε γιαλούς και ανοιχτές θάλασσες,
έφερε πλούτο στον τόπο του και τώρα ξεβρασμένο καράβι κάθεται στο ήρεμο λιμάνι
της Ερμιόνης. «Αραγμένος» σε κάποιο παγκάκι, με την πικρή γεύση της αρμύρας στο
στόμα από τις στερήσεις, αγναντεύει την «αγαπημένη»
του. Συμφιλιωμένος με την ηλικία του και τη μοίρα του, όταν
κουράζεται, επιστρέφει στο σπίτι του στηριζόμενος στο ορθοπεδικό βαδιστικό
βοήθημα.
Όταν τον συναντώ είμαι όλο ερωτήσεις. Τον
κεντρίζω να μου ιστορίσει κομμάτια της ζωής του και της δουλειάς του, γιατί η
μνήμη είναι αγάπη, είναι ζωή.
 |
Η "Φρόσσω" - η τράτα του
Παναγιώτη Κουβαρά
|
«Ο
θείος μου ο Παναγιώτης Κουβαράς, άντρας της θεία Φανιώς και αδελφός
του πατέρα μου είχε την τράτα (γκάγκα)με τ’ όνομα «ΣΟΦΙΑ». Είπε στον
πατέρα μου: «Ελάτε εδώ». Έτσι αγοράσαμε ένα δίχτυ (τράτα) δικό μας, βάλαμε
και ένα σίδερο και ψαρεύαμε. Εγώ τότε ήμουν μικρό παιδάκι. Αργότερα
τη «ΣΟΦΙΑ» την πούλησε στον Σπύρο Ταρούση. Του την έκοψε ο Κοκκωνάκης στη μέση
και ο Σπύρος κουβαλούσε τον κόσμο στα καράβια, που δεν μπορούσαν να πλευρίσουν,
αφού ο σημερινός μας μόλος δεν υπήρχε. Στη συνέχεια φτιάξαμε τη «ΦΡΟΣΟ» στην
Κοιλάδα. Τέλος Μάη σταματούσε το ψάρεμα και η τράτα και η γκαγκάβα. Το
καλοκαίρι ανεβαίνει το φύκιο και κρύβονται τα σουγγάρια.
Όταν
το 1953 άνοιξε ο δρόμος για το Ναύπλιο, αγοράσαμε ένα καΐκι με τον πατέρα μου
και κουβαλάγαμε ντομάτες στον Πειραιά.
Ψαρεύαμε
παντού, εδώ στην Ερμιόνη από το Κρόθι μέχρι τον κόλπο των Αγίων
Αναργύρων, στην Ανάβυσσο, στη Ραφήνα, στη Βάρκιζα, στο Λαγονήσι, μέχρι την
Καβάλα τη Θάσο, τα Επτάνησα και τη Μυτιλήνη, στην Αταλάντη και στην Ελαφόνησο
και στην Αλτίτσα. Σ’ ένα ταξίδι ξεκινήσαμε από τη Θάσο και φτάσαμε στη Μυτιλήνη
σε 23 ½ ώρες. Άναψε η μηχανή, γιατί τότε ήτανε με καμινέτο πορσίτη.
 |
Η τράτα του Κουκουβέλη - 7-1-1955
|
 |
Η τράτα του
Ντίνου και Σπύρου (Μητρώκα) Σπετσιώτη
( ΣΤΑΜ. ΔΑΜ. Παραθέτουμε και το γνωστό στους παλιούς τραγούδι -
«Τράτες
καλάρουνε μα δε βγάζουν ψάρια, καλάρει ο Ντίνος και βγάζει καλαμάρια»...
|
Εμείς ξεκινούσαμε το ταξίδι μας άλλοτε μετά τα Θεοφάνεια κι άλλοτε μετά τις Απόκριες. Περιμέναμε να κάνει φουρτούνες να ξεριζώσει το φύκιο και να φύγει το σάπιο στη στεριά. Φεύγαμε τις περισσότερες φορές τη μέρα τ’ Αη Γιαννιού, το βράδυ για Ανάβυσσο – Βάρκιζα - Ραφήνα. Το Πάσχα πηγαίναμε στα Επτάνησα.
Στην
Ανάβυσσο κάναμε τρείς καλάδες την ημέρα, αλλού κάναμε και πέντε, αν το μέρος
δεν ήτανε «χτυπημένο». Πέντε οκάδες την ημέρα η πισκάδα μας. Δηλαδή με οκτώ
κατοστάρικα την οκά• ήταν μεροκάματο, γιατί η τιμή του πετρελαίου τότε ήταν 750
σημερινές δραχμές ο τόνος και περνούσαμε σχεδόν ένα μήνα και κάτι.
Η
γκακάβα είναι εργαλείο της ημέρα, πάει σιγά-σιγά, δεν πιάνει ψάρια, ε καμιά
φορά καμιά σφυρίδα. Το σουγγάρι στα μέρη μας χάθηκε από το 1986. Θυμάμαι, το
1986 είχα τον Ηλία Αγγέλη στην τράτα. Αρχές Οκτωβρίου έριξε κάτι βροχές
απανωτές, που από το Κρόθι τρέχανε 7 ποτάμια. Κάναμε ένα γύρω από
Κρόθι-Κουταβά-Ποτόκια-Ντάδιζα-Δοκό και βγάλαμε 16 οκάδες σουγγάρια. Μετά
χαθήκανε, χαλάσανε τα νερά μ’ αυτά που πέσανε και δε βρίσκαμε ούτε ρουκούτα*
για τα πιάτα».
 |
Πίνακας ζωγραφικής της Ανθούλας -
Λαζαρίδου - Δουρούκου
- Τα χρόνια που τραβούσαν την τράτα από τη στεριά....- |
Θα συνεχίσουμε να
τροφοδοτούμε με αναμνήσεις και συναισθήματα, να διαμορφώνουμε σχέσεις ανάμεσα
στο παρελθόν και το παρόν, γιατί όλα όσα γίνονται λόγος παραμένουν στη μνήμη
και στην καρδιά.
*ρουκούτα: το σφουγγάρι που
χρησιμοποιούσαν (κυρίως οι ψαράδες) για το πλύσιμο του γυαλιού που ψαρεύανε, των μαγειρικών τους συσκευών - καζάνι, τιγάνι, πιάτων κ.α. Αλλά και οι οικογένειις τους στο νοικοκυριό...
----------------------------------------------------------------------------
Σ.Σ. το κείμενο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην μηνιαία εφημερίδα "SARONIC MAGAZIN"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου