Ρεαλισμός και ουτοπία στην πολιτική
Christos
Yiannaras | 05 Jun 2023
Θέλω να μιλήσω για τις ουτοπίες
εκείνες, που δεν έχουν σχέση με αφηρημένες ιδεολογικές προβολές ψυχολογικών
επιθυμιών ούτε με ψευδαισθητικά υποκατάστατα της πραγματικότητας. Η «παγκόσμια
ειρήνη», η «αταξική κοινωνία», η «αιωνία Ελλάς», η «επιστήμη» που θα λύσει όλα
τα προβλήματα του ανθρώπου, είναι ασφαλώς, οράματα που εμψύχωσαν πολλούς
ανθρώπους, ίσως και μέχρις αυτοθυσίας. Δεν παύουν ωστόσο να απηχούν τη φυγή στο
πλασματικό και ανεδαφικό, την ανάγκη για τυφλή εμμονή σε έναν άλογο
ντετερμινισμό αισιοδοξίας.
Με ενδιαφέρει η συναρπαστική ουτοπία
(ου-τόπος) εκείνων των πτυχών της ανθρώπινης εμπειρίας που είναι ανυπότακτες σε
εντοπισμό, ενώ παραμένουν προσιτές στην άμεση πιστοποίηση. Ανεδαφικά δεδομένα
που συγκροτούν την πραγματικότητα της ζωής μας, επαληθεύονται από όλους μας,
δίχως να μπορούν να τιθασευθούν σε πάγια οριστική κατάδειξη, σε αντικειμενική
οριοθέτηση. Ρεαλισμός της ουτοπίας ή απροσδιοριστία του υπαρκτικού γίγνεσθαι.
Πρώτο παράδειγμα η γλώσσα: Πραγματικότητα εμπειρικής αμεσότητας και όμως εντελώς ουτοπική. Οι γενετικές καταβολές της και η δυναμική των εξελίξεών της απρόσιτες σε συνεπή εντοπισμό. Ποιος πλάθει τη γλώσσα, πού και πώς πλουτίζεται ή φτωχαίνει η γλωσσική μας εκφραστική. Γραμματική και συντακτικό; Γραμματική και συντακτικό δεν παγιώνουν τη γλώσσα σε σταθερές ορισμών, επιχειρούν μόνο να καταγράψουν και να συστηματοποιήσουν τη δεδομένη δυναμική της λειτουργίας της, να διευκολύνουν την αποδοτικότερη χρήση της. >>>>