Δημήτρης Χατζησωκράτης
6 ώρ. ·
ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ‘73. 52 χρόνια μετά
Σημερινό μου άρθρο στα ΝΕΑ
«Δυο υπογραμμίσεις και μια σταθερή υπόμνηση».
Οι υπογραμμίσεις:
1. Το «Πολυτεχνείο» δεν ανήκει στους δημιουργούς του. Δικές τους οι
ανεξίτηλες μνήμες από τα συγκλονιστικά βιώματα και τις μοναδικές στιγμές της
εξέγερσης, δικό τους το ξεπέρασμα των ορίων τους μέσα στην συλλογική τους
λειτουργία. Το Πολυτεχνείο «ανήκει» στην εκάστοτε νέα γενιά, η οποία με τα δικά
της οράματα και συνθήματα προσδίδει το δικό της περιεχόμενο στους αγώνες της.
Ωσότου παραδώσει τη σκυτάλη στην επόμενη…
Το «Πολυτεχνείο», 52 χρόνια μετά, συνεχίζει να συνεγείρει και θα συνεγείρει
τους νέους και τις νέες, όλα αυτά τα μεταπολιτευτικά χρόνια, ακριβώς επειδή
είχε πρωταγωνιστές νέους και νέες. Είτε το προσλαμβάνουν ως ένα πολύ σημαντικό
γεγονός άρνησης και αντίστασης στη δικτατορία, στον φασισμό, στην ξένη εξάρτηση
και ως κατάφαση στη δημοκρατία. Είτε το «εισπράττουν» ως μία συλλογική νεανική
πράξη αντιπαράθεσης και ανατροπής των κατεστημένων προτύπων της κοινωνίας, ή
ακόμα και ως ονειροπόληση για εκείνες τις «μέρες της φωτιάς» και για «όνειρα»,
που δεν πήραν την εκδίκησή τους…
«Λειτουργεί» στο φαντασιακό της εξέγερσης, και έτσι θα περνάει δια μέσου
των χρόνων.
Τα συνθήματα: Κάτω η Χούντα, Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία, Λαϊκή Κυριαρχία,
Εθνική Ανεξαρτησία, Έξω οι Αμερικάνοι συμπύκνωσαν και εξέφρασαν τη συγκεκριμένη
στιγμή το πολιτικό περιεχόμενο του αγώνα. Σήμερα, αύριο, αυτά τα συνθήματα
μπορεί να πάρουν νέο περιεχόμενο και να εκφράσουν ένα συλλογικό αγώνα, όπου και
τα μέσα και οι μορφές του θα αντιστοιχούν στις νέες συνθήκες.
Το δικό μας Πολυτεχνείο γεννήθηκε σε ένα περιβάλλον ιστορικής καταστροφής,
που ήταν η εξάχρονη δικτατορία.
Μεγάλες ιστορικές εμπειρίες, όπου οι πολίτες
ξεπερνούν για λίγο τον εαυτό τους και τους φόβους τους, δεν προϋποθέτουν αναγκαστικά πολέμους, κατοχή, δικτατορίες. Μπορούν να γεννηθούν και στο
περιβάλλον της δημοκρατίας και μακάρι να μπορέσουν οι νέοι/ες μας να τις ζήσουν
σε ένα τέτοιο περιβάλλον…
2. Αυτό που αποτέλεσε σταθερή και διαχρονική κατάκτηση της δικής μας
γενιάς, των εκατοντάδων επωνύμων και κυρίως των χιλιάδων με το άγνωστο στον
ευρύτερο κόσμο επώνυμό, αυτό που θεωρώ ότι οφείλουμε ως γενιά να κληροδοτήσουμε
στους επερχόμενους/ες είναι τα στοιχεία που βιώσαμε και μας συνείχαν μέσα στον
αντιδικτατορικό αγώνα.
Στοιχεία που συγκροτούν μια προσωπικότητα ενός νέου ενεργού δημοκρατικού
πολίτη: Το αδιαπραγμάτευτο της αξιοπρέπειας, η βαθιά εκτίμηση της συλλογικής
δράσης, ο σεβασμός της αυτονομίας ενός μαζικού χώρου, η αναγνώριση της
αναγκαιότητας της αποτελεσματικότητας, η αίσθηση της συντροφικότητας και της
αλληλεγγύης, η ευφορία της ανιδιοτέλειας στην προσφορά.
Η σταθερή υπόμνηση και οφειλόμενος φόρος τιμής:
Η «επετειακότητα»-κατοχυρωμένη «από τα κάτω», προσφέρει, κάθε χρόνο τις
ίδιες μέρες, τη δυνατότητα να στοχαζόμαστε πάνω στην ελευθερία, τη δημοκρατία,
την ανιδιοτέλεια της νεότητας, το δικαίωμα της εξέγερσης όταν οι ανθρώπινες
αξίες καταπατούνται…
Στην υπόθεση αυτή καθοριστική υπήρξε, και εξακολουθεί να παραμένει η de facto,
από το 1974, καθιέρωση της επετείου το Πολυτεχνείου ως Σχολικής Γιορτής και η
de jure, ως Αργία και Εορτασμός, από το 1981!
Και εδώ θα ήθελα να υπογραμμίσω και να εξάρω το ρόλο και τις ακατάβλητες
προσπάθειες των νέων δασκάλων και καθηγητών/τριών, που, από την πρώτη επέτειο,
εργάστηκαν ακαταπόνητα για να μεταλαμπαδεύσουν τα μηνύματα της εξέγερσης στους
μαθητές τους, στις επερχόμενες γενιές.
Για να το εκφράσω πιο εμφατικά.
Όπως χωρίς τις εκπομπές του ραδιοσταθμού
δεν θα είχε υπάρξει «το Πολυτεχνείο», που ξέρουμε, έτσι και χωρίς τις Σχολικές
Γιορτές δεν θα διατηρούσε την αίγλη και τη βαρύτητά του στη νεότερη ελληνική
ιστορία!