Ιούλιος 2011 - από το προσωπικό μας αρχείο, για να μην ξεχνάμε την
προσφορά του Συνδέσμου στην ιστορία και τον πολιτισμό στην ιδιαιτέρα μας
πατρίδα...
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Το θέμα της εκδήλωσης του «Ερμιονικού Συνδέσμου»
Χθες Σάββατο στον αύλιο χώρο του Ι.Λ.Μ.Ε.
ο «Ερμιονικός Σύνδεσμος» στα πλαίσια των καλοκαιρινών εκδηλώσεων όπως κάθε
χρόνο και φέτος πραγματοποίησε την πρώτη του εκδήλωση με θέμα «Η Ερμιονίτικη πορφύρα και τα μυστικά της»
Στο κατάμεστο εξωτερικό χώρο του μουσείου την έναρξη της εκδήλωσης έκανε ο
πρόεδρος του «ΕΡ. ΣΥΝΔ.» κ. Ιωάννης Σπετσιώτης ο οποίος με ένα λόγο γλαφυρό μας
εισήγαγε στο θέμα, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε στο βιογραφικό της Ερμιονίτισσας
ομιλήτριας κα Αθανασία Τσατσαρού – Μιχαλάκη κυρίως σε ό,τι αφορά τις σπουδές
της και την επιστημονική της καριέρα, εκφράζοντας και τις ευχαριστίες του
Συνδέσμου για την παρουσίαση αυτού του θέματος.
Ο κ. Σπετσιώτης έκλεισε την ομιλία του αναφερόμενος στο σκοπό και το στόχο
που έχει ο «Ερμιονικός Σύνδεσμος» να παίρνει στους κόλπους του νέα μέλη
συμπατριώτες κατοίκους της περιοχής Αθηνών όπως είναι και η ομιλήτρια διότι
όπως είπε, « … εκεί που κοχλάζει νεανικό αίμα, εκεί
γεννιούνται οι ιδέες που τις έχει άμεση ανάγκη η κοινωνία και πρέπει όσο
γίνεται πιο γρήγορα να τις αξιοποιεί, για να μην είναι γερασμένη, ανήμπορη και
καταδικασμένη. Τα νέα παιδιά είναι αυτά που μας κάνουν να χαιρόμαστε με τις
επιτυχίες τους να βλέπουμε τη ζωή με περισσότερη εμπιστοσύνη και να ατενίζουμε
το μέλλον και την ευημερία του τόπου αλλά και την πρόοδο του «ΕΡ. ΣΥΝΔ.» με
αισιοδοξία και προς την κατεύθυνση αυτή κινούμαστε. Τελειώνοντας, θέλω να σας
ευχαριστήσω που επί 50 χρόνια τώρα μας εμπιστεύεστε και μας ακολουθείτε σ’ αυτά
τα ταξίδια της ιστορίας και του πολιτισμού. Σας ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον,
την υποστήριξή σας και την ευαισθησία σας. Εσείς και εμείς, πιστεύουμε στις
ίδιες πνευματικές αξίες που είναι διαχρονικές και προσφέρουν ηθική ανάταση
ψυχική καλλιέργεια και γνώση»
Κατόπιν η ομιλήτρια με ένα λόγο εμπεριστατωμένο βασισμένο στις
επιστημονικές της γνώσεις, στις διάφορες ιστορικές πηγές αλλά και στη βοήθεια
της τεχνολογίας, αναφέρθηκε στην αρχή της ομιλίας της στις αναμνήσεις που έχει
από τον τόπο που τη γέννησε και ήταν η αφορμή της παρουσίασης αυτού του
θέματος, όταν περπατούσε μικρή με τον πατέρα της στο «Μπίστι», όπου και τα
αρχαία εργαστήρια για την κατεργασία της πορφύρας και της πορφυροβαφής και
έβλεπε υπολείμματα από θραυσμένα κομμάτια πορφύρας. Μας ταξίδεψε νοερά χιλιάδες
χρόνια πριν στην αρχαία Ερμιόνη ως πόλις φημισμένη για την παραγωγή του
πορφυρούν χρώματος από την αλιεία του οστράκου – πορφύρα μέχρι τη δημιουργία
της βαφής, που επίσης αυτό γινόταν και σε άλλες περιοχές της αρχαίας
Ελλάδας –Κρήτη, Κυκλάδες κ.α καθώς σε διάφορες γωνιές της
Μεσογείου. Κυρίως η αρχαία Φοινίκη θεωρείται η πρώτη περιοχή
της ανατολικής Μεσογείου που ανακάλυψαν αυτή τη χρυσή σε αξία βαφή, η οποία με
μια ειδική επεξεργασία άξια θαυμασμού για την πρόοδο των ανθρώπων και του
πολιτισμού εκείνων των χρόνων, κατέκτησε τους παλατιανούς και αρχοντικούς
χώρους, βασιλείς, άρχοντες και πλούσιους πολλούς αιώνες πριν. Η
ομιλήτρια αναφέρθηκε στη συνέχεια στα είδη αυτού του οστρακοειδούς στις
ιστορικές αναφορές που υπάρχουν, για το πώς ανακάλυψαν την σπάνια πορφυρή βαφή
που περιείχε ο εσωτερικός σαρκώδεις οργανισμός αυτού του οστράκου και ότι η
πρώτη ανακάλυψή της σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές αρχίζει 10.000 χρόνια π.Χ.
Θεωρήθηκε από τους αρχαίους χρόνους ευγενές χρώμα και σύμβολο των θεών και των
βασιλιάδων, σύμβολο ισχύος, πλούτου εξουσίας όχι μόνο στην Ανατολή, αλλά και
στην Ελλάδα την Ιταλία και τη Σικελία. Έκανε αναφορά από την εποχή του
Ομήρου και την Ιλιάδα σε πολλές περιπτώσεις ιστορικών προσώπων της αρχαίας
Ελλάδας που φορούσαν ενδύματα βαμμένα με πορφυρού χρώμα,
ενώ η αξία της βαφής των ενδυμάτων και αντικειμένων ήταν όμοια με αυτή του
χρυσού και του ασημιού την εποχή εκείνη.
Η κα Αθ. Τσατσαρού - Μιχαλάκη ξετυλίγοντας όλες τις πτυχές του θέματος και
μετά από παράθεση πολλών ιστορικών και άλλων στοιχείων, τελείωσε την ομιλία της
με λόγια του Πλίνιου ( Ρωμαίος φυσικός φιλόσοφος και ιστοριογράφος) «Μπροστά στην πορφύρα τα πάντα ανοίγουν δρόμους. Αυτή δίνει το μεγαλείο στη
βρεφική ηλικία. Αυτή διακρίνει τον αξιωματούχο από τον ιππέα. Αυτήν φορούν όταν
εξιλεώνουν τους θεούς. Δίνει φως σε όλα τα ενδύματα, ως διακοσμητικό στοιχείο.
Όταν συνδυάζεται με το χρυσάφι πάνω στα ενδύματα του ιερατείου. Συγχωρημένο
λοιπόν το πάθος για την πορφύρα»
Απόσπασμα από την ομιλία του προέδρου του
«Ερμιονικού Συνδέσμου» κατά το προλόγισμα της εκδήλωσης.
[…] «Είμαστε προνομιούχοι αλλά και ευγνώμονες που έχουμε μια όμορφη
πατρίδα. Αστείρευτη πηγή πολιτισμού νερομάνα έμπνευσης και δημιουργίας
καταφύγιο ξεγνοιασιάς και ανάπαυσης. Ήμαστε αληθινά τυχεροί αφού η Ερμιόνη η
βαθύκολπος και πορφυροπετροκυματούσα σε κάθε βήμα μας κατακλύζει προσφέροντάς
μας τη χαρά της ανάμνησης, της συγκίνησης, της αναζήτησης και της αναπάντεχης
συνάντησης του χθες, με το σήμερα. Αιώνιοι θαυμαστές εραστές και υμνητές της
εσείς και εμείς δεχόμαστε λαίμαργα το ευεργετικό της φως και τους ήχους της.
Ντυνόμαστε την πελαγίσια αύρα της και ρουφάμε αχόρταγα τα αρώματα και τα
χρώματα του κάμπου της. Λουζόμαστε με το μπλε της θάλασσας και το γαλάζιο χρώμα
του ουρανού της και γλιστράμε με σεβασμό, τόλμη, φαντασία και ενθουσιασμό, στα
μαγικά παλάτια της. Στα καταφύγια του χρόνου. Εκεί που άλλοτε η φαντασία
υποκύπτει στο μύθο και άλλες φορές ο μύθος υποχωρεί στις αξιώσεις της ιστορίας
και γίνεται το χθες παρόν. Και όσο διαρκεί το ταξίδι μας, βουτάμε την πέννα
μας, σε πορφυρένιο μελάνι. Αμόλευτο και ανεξίτηλο αιώνες τώρα. Μέσα από λάφυρα
μύθων και θρύλων, ιστορικές αλήθειες και ζωντανές εικόνες, ανασύρουμε κομμάτι
του πολιτισμού της γενέτειρας μας ανεκτίμητο και συναρπαστικό που έκανε τον
τόπο ξακουστό και πολυπόθητο σε χρόνια περασμένα. Πρόκειται για την πορφύρα (!)
το φιλόξενο κοχύλι που κρύβει στα σπλάχνα του το χρώμα το ένδυμα το έμβλημα τη
δύναμη, τον πλούτο, τη δόξα. Το αγκαθωτό όστρακο που σαν βλέπουμε και σήμερα τα
παιδιά να το μαζεύουν από τις θάλασσες και να το περιεργάζονται, επιστρέφουμε
στη δικιά μας εποχή, στα δικά μας καλοκαίρια. Σας καλούμε απόψε σε καιρούς
δύσκολους όπου οι επισκέψεις και οι περιηγήσεις στην ιστορία τον πολιτισμό και
την τέχνη γίνονται βάλσαμο και αποκούμπι της ψυχής, να ταξιδέψουμε μαζί σ’ αυτό
το ταξίδι. Με ξεναγό μια νέα κοπέλα Ερμιονίτισσα επιστήμονα»….
Στο τέλος της εκδήλωσης παρέμβαση πάνω στο θέμα και την εκδήλωση ως έκφραση
πολιτισμού έκανε και ο Δήμαρχος Ερμιονίδας Δημήτριος Καμιζής για την οποία θα
αναφερθούμε στη συνέχεια…
Φώτο – ρεπορτάζ
(πλην Φώτο με τις πορφύρες)
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΔΑΜΑΛΙΤΗΣ