Χρήστος Γιανναράς καθηγητής φιλοσοφίας - μάθημα ελληνικής γλώσσας, παιδείας και πολιτισμού, κυρίως στους πολιτικούς μπροστάρηδες!! ...

Christos Yiannaras

Ο Χρήστος Γιανναράς γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Αθήνας, της Βόννης και της Σορβόννης. Επιφυλλιδογραφεί σε εφημερίδες παρεμβαίνοντας στην πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Χωρίς αντιπρόταση στην αυτοχειρία

Christos Yiannaras | 01 Apr 2019

Από τον Αλέξη Τσίπρα και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, που η μοίρα (της υπανάπτυξης) μας τους όρισε «μπροστάρηδες», οι πολίτες απαιτούμε να σέβονται τις λέξεις, να μην κακοποιούν τα νοήματα. Να ξέρουν τι σημαίνει «προοδευτικός», αν ο «συντηρητικός» ταυτίζεται οπωσδήποτε με τον «ακροδεξιό», τον «φασίστα». Αν ο «πατριωτισμός» είναι κάτι ασύμπτωτο και ασύμβατο με τον «εθνικισμό». Σε τι ακριβώς παραπέμπει η λέξη «λαϊκισμός» και ποιον αποκαλούμε «ριζοσπάστη». 
Δεν είναι κρεμάστρα η κάθε λέξη για οποιοδήποτε ρούχο, για οποιαδήποτε μάσκα ή λεοντή. 
Κάποιος να υποδείξει, επιτέλους, στους θλιβερούς μας «μπροστάρηδες» ότι η λέξη «Ελληνας» δεν δηλώνει εθνοφυλετική ιδιότητα, δεν έχει σχέση με τη βιολογία ούτε παραπέμπει σε κρατική υπηκοότητα. Η «ελληνικότητα» σηματοδοτεί πολιτισμό, «Ελληνες» είναι οι συγκεκριμένης «παιδείας μετέχοντες». Γι’ αυτό και Βλάχοι, Αρβανίτες ή Πομάκοι μπορούν να είναι Ελληνες. Πολιτισμός θα πει: τρόπος του βίου, νοο-τροπία (τρόπος του νοείν), ενεργός ετερότητα καλαισθησίας. 
Δεν κάνει το αίμα τον Ελληνα, ούτε η γεωγραφία, ούτε το φολκλόρ. Τον κάνει η γλώσσα (ετυμολογία και σύνταξη) και, κυρίως, η προτεραιότητα του μετέχειν: οι εμπειρίες, οι σχέσεις, οι εθισμοί – ό,τι διαμορφώνει, ερήμην της θέλησης, τα αντανακλαστικά της συμπεριφοράς.
Η αποφθεγματική φράση «πας μη Ελλην βάρβαρος» δεν εγκαινίασε τον ρατσισμό στην Ιστορία, όπως μάλλον βεβαιώνουν Τσίπρα και Μητσοτάκη αμαθείς «προοδευτικοί» επιτελείς της κομματικής κουζίνας. 
Η λέξη «βάρβαρος» προσδιόριζε στη γλώσσα των Ελλήνων λαούς που δεν είχαν «βίον πολιτικόν», αγνοούσαν το άθλημα της «πόλεως», το «πολιτικόν άθλημα» μετοχής στην πραγμάτωση του «κατά κόσμον» (κοσμιότητα), δηλαδή «κατ’ αλήθειαν» τρόπου της συνύπαρξης.
Τετρακόσια χρόνια οι Ελληνες ήταν υπόδουλοι στους Τούρκους και δεν εκβαρβαρώθηκαν. Διέσωζε την ελληνικότητά τους, όχι κάποια νομική κατασφάλιση «δικαιωμάτων», αλλά η συνέχεια του «πολιτικού» τους βίου: η αυτοδιαχειριζόμενη «κοινότητα» μαζί και η γλώσσα, οι τέχνες, τα ήθη-έθιμα που πραγμάτωναν τη ζωή ως συν-βίωση, ενεργό μετοχή σε σχέσεις κοινωνίας.
Σε ελληνώνυμους αρχηγεύουν οι Τσίπρας - Μητσοτάκης, ας φιλοτιμηθούν, τουλάχιστον, να διαβάσουν ανεξαγόραστους και απροκατάληπτους ιστορικούς, προκειμένου, με όρους διανοητικής εντιμότητας, να διερωτηθούν: Γιατί, υπόδουλος ο Ελληνας στους Τούρκους ήταν άρχοντας κοσμοπολίτης, με τον «αέρα» και τη σεμνή αυτοπεποίθηση της ευ-γένειας καταγωγής του («εκ γένους καλού και ενδόξου»), ενώ απελεύθερος, υποτάχθηκε στην πιο εξευτελιστική εθελοδουλεία; Γιατί ελευθερωμένος μεταλλάχθηκε, από ξιπασιά και μόνο, σε φτηνιάρικο μίμο και μεταπράτη, με κοπιαρισμένη κρατική υπόσταση, δάνειους θεσμούς, εισαγόμενες ιδεολογίες, ακριβώς όπως οι μετα-αποικιακές κοινωνίες που αντάλλαξαν διαμάντια με χάντρες και καθρεφτάκια;

>>>>>>>>

Ζούμε αυτόν τον καιρό μια ακόμα προεκλογική περίοδο. Στην πραγματικότητα, ζούμε όλον τον καιρό, όλες τις μέρες, τους μήνες, τα χρόνια, μια αέναη προεκλογική διαμάχη εξουσιολάγνων ανθρώπων ομαδοποιημένων σε «κόμματα». Αντιπαλεύουν για τις εντυπώσεις. Οχι για διαφορές στην αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών, στην αξιολόγηση και κριτική αποτίμηση των δημόσιων λειτουργών, στον οικονομικό σχεδιασμό, στην ιεράρχηση προτεραιοτήτων – τίποτε από αυτά. Η «λογική» της πολιτικής αντιμαχίας στη χώρα μας είναι η ίδια με αυτήν των ποδοσφαιρικών αντιπαλοτήτων: μόνος ο πρωτογονισμός των επενδύσεων του εγώ στην εξουσία.

Η αυτονόητη (και γι’ αυτό παγιωμένη, απόλυτη) προτεραιότητα των εντυπώσεων καθηλώνει την πολιτική στην αποκλειστικά διαχειριστική εκδοχή της. Ολες οι εξαγγελίες για κάτι «καινούργιο» εξαντλούνται σε «βελτιώσεις», δηλαδή σε καταπλάσματα, είναι αδιανόητη η τόλμη μεταρρυθμιστικών τομών. Δεν μοιάζει να υπάρχει σήμερα πολιτικός στην Ελλάδα που να καταλαβαίνει ότι μια διαφορετική αντίληψη της Παιδείας «γεννάει» και έναν άλλο τύπο δημοσιοϋπαλληλίας. Μια τίμια και συνεπής διοικητική αποκέντρωση αλλάζει ριζικά τους όρους παραγωγικότητας (τη δυναμική της οικονομίας). Ο εξοβελισμός των κομματικών νεολαιών από τα πανεπιστήμια μπορεί, ναι, να μεταλλάξει τη λειτουργία του κοινοβουλίου. Η ποιότητα της γλωσσικής εκφραστικής στα ΜΜΕ, να επηρεάσει την πορεία του εθνικού εισοδήματος!

Κοντολογίς, την αλήθεια ότι ένα φτεροκόπημα πεταλούδας στον κόλπο του Μεξικού μπορεί να προκαλέσει τυφώνα στη Νέα Ζηλανδία την αγνοούν πεισματικά οι Ελλαδίτες πολιτικοί σήμερα. Ξεχνάνε ότι «χτίζοντας ένα σχολείο, κλείνεις μια φυλακή» – δεν υποψιάζονται τη συναρπαστική δυναμική της ανθρώπινης καλλιέργειας. Η ελληνική κοινωνία θα αναστηθεί από την ατιμωτική νέκρα της παρακμής, όταν ξεμυτίσει «σημείον»: Να καταργηθεί, λ.χ., κάθε προσφορά «εγκυκλοπαιδικών» γνώσεων στο Δημοτικό Σχολείο (τις έχει έτοιμες σήμερα κάθε παιδί στο κινητό του) και για έξι χρόνια να διδάσκονται τα παιδιά μόνο «γλώσσες»: Γραμματική-συντακτικό, τα μαθηματικά ως γλώσσα (νόημα και σημείο), μουσική.

Η γνώση δεν είναι «εφόδιο» ή «εργαλείο». Λειτουργεί με τους νόμους της σποράς, της βλάστησης, της καρποφορίας.

Να απελπιστούμε με συνέπεια. Σε δυο μήνες, το πολύ σε έξι, θα έχουμε εκλογές. Και ούτε η Ν.Δ. ούτε άλλο κόμμα έχουν ακόμα, έστω, ψελλίσει προγραμματική αντιπρόταση στην ατίμωση της Παιδείας από τον ΣΥΡΙΖΑ. Εγκλημα ειδεχθέστερο και από την παραχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας στους Σκοπιανούς.