«ΤΗΣ
ΓΛΩΣΣΑΣ ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ»
Γράφει ο Γιάννης Μ. Σπετσιώτης
Έτσι
ονομάζονται τα τέσσερα τεύχη του βιβλίου της Γλώσσας της Ε’ τάξης του Δημοτικού
Σχολείου, που αντικατέστησαν τα δικά μας «Αναγνωστικά» και βοηθούν σήμερα τους μαθητές να μάθουν τα
ελληνικά. Μαθαίνοντάς τα θα μπορούν να επικοινωνούν γραπτά και προφορικά με
τους ανθρώπους της κοινότητας που ζουν, να διατυπώνουν και να ανταλλάσσουν
σκέψεις και πληροφορίες και κάπως έτσι θα μεταδίδεται η γνώση από γενιά σε
γενιά.
«Της γλώσσας ρόδι και ροδάνι»,
λοιπόν, περίεργος δεν σας φαίνεται ο τίτλος; Ξέρουμε πως το ρόδι, που άφθονο και άριστης ποιότητας
ευδοκιμεί στην Ερμιόνη, είναι το πρώτο «φθινοπωρινό» φρούτο. Όμορφο,
«εστεμμένο» με διάδημα στην κορυφή, κιτρινοκαστανωπό ως κόκκινο στο χρώμα, σαν
μεγάλο πορτοκάλι στην όψη, πολύσπερμο με μικρούς κόκκινους, γευστικούς,
χυμώδεις σπόρους. Από την άλλη το ροδάνι
είναι ένας μικρός τροχός που περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα και κινεί το
αδράχτι, επάνω στο οποίο τυλίγεται το νήμα. Τι κοινό λοιπόν μπορεί να έχουν
αυτές οι δύο «άσχετες» μεταξύ τους λέξεις εκτός από τη σχετική ομοηχία
(ρόδι-ροδάνι) με τη γλώσσα;
Κατά την άποψή μου, τη μεταφορική τους «συγγένεια» με τη
γλώσσα, θα πρέπει να την αναζητήσουμε στους μεταξύ τους συμβολισμούς,
συνδυαστικά.
Οι
πολλοί και διαφορετικού μεγέθους σπόροι του ροδιού, που εικονίζονται διάσπαρτοι
στο εξώφυλλο του βιβλίου, είναι οι μικρές και οι μεγάλες λέξεις της γλώσσας.
Τρώμε τους γευστικούς και ζουμερούς σπόρους του ροδιού με τα τόσα οφέλη που
προσφέρουν στον οργανισμό και στην υγεία του ανθρώπου, τους κάνουμε γλυκόπιοτα
ποτά και αναψυκτικά, ολόγλυκους πειρασμούς και τόσα άλλα. Κάπως έτσι συμβαίνει
και με τη γλώσσα! Μαθαίνουμε τις λέξεις, μιλάμε κατανοητά και συνεννοούμεθα με
τους ανθρώπους, ανοίγουν οι πνευματικοί μας ορίζοντες και είμαστε σε θέση να
απολαμβάνουμε τις μεγάλες και τις μικρές λογοτεχνικές και επιστημονικές δημιουργίες
των άλλων και να αξιοποιούμε τα δικά μας ταλέντα.
Όσο
για το ροδάνι έχει «μιλήσει» η λαϊκή σοφία: «Πάει η γλώσσα του ροδάνι!», λέμε
για κάποιον που είναι πολύ ομιλητικός, μιλάει σωστά και γρήγορα χωρίς να
κομπιάζει πουθενά. Η φράση προήλθε από τη συσχέτιση της συνεχούς ομιλίας με τον
θόρυβο και τη συνεχή κίνηση που δημιουργείται, όταν
το ροδάνι περιστρέφεται γρήγορα προκειμένου να τυλιχθεί το νήμα.
Σαφή, λοιπόν, το περιεχόμενο και ο στόχος του βιβλίου, όπως μεταφορικά περιγράφονται στον τίτλο
του: Η μάθηση των λέξεων (των σπόρων του ροδιού) της ελληνικής Γλώσσας και η
εκφορά τους γρήγορη, σωστή και συνεχής από το βασικό εργαλείο της ομιλίας, τη
γλώσσα μας, σαν την κίνηση που κάνει το ροδάνι! Θα κλείσουμε
με κάτι ενδιαφέρον καθώς η ροδιά στην επαρχία μας αυτές τις μέρες έχει την
…τιμητική της! Στην είσοδο της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, που ονομάζεται
«Διαδρομή των αρετών», δεκατέσσερα φυτά συνθέτουν έναν όμορφο και απολαυστικό
δρόμο, που τον μετατρέπουν συγχρόνως σε δρόμο περισυλλογής και κατάνυξης. Το
καθένα έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό σύμφωνα με χειρόγραφο κείμενο του 12ου
αιώνα, που εντοπίστηκε πρόσφατα στην Οξφόρδη. Η ροδιά, που είναι μεταξύ των
φυτών, συμβολίζει το θάρρος. Άλλωστε, σύμφωνα με δημοσιεύματα το ρόδι της
γονιμότητας, τύχης, ευημερίας, αφθονίας, αιωνιότητας είναι άμεσα συνδεδεμένο με
τη λέξη «ρόδος», που σημαίνει ροή
και δύναμη.
Σημ. Τα 14 φυτά με τον συμβολισμό τους είναι τα εξής: Κέδρος – Πεύκο – Κυπαρίσσι: Εγκράτεια, Κίτρο: Σωφροσύνη, Φοίνικας: Δικαιοσύνη, Κρίνα: Ακτημοσύνη, Συκιά: Πραότητα, Άμπελος: Ηρεμία, Ροδιά: Θάρρος, Ροδακινιά: Ταπεινοφροσύνη, Στύραξ (Στουράκι, άγρια Κυδωνιά – ευωδιαστό βότανο): Προσευχή, Σμίλαξ (Σαρσαπαρίλλα, Αρκουδόβατος – βότανο): Γνώση, Ελιά: Ελεημοσύνη, Βάτος: Υπακοή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου