Διαφορετικά, δεν
μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο για εσάς...
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Από το αρχείο μας - Μάιος 2014
Το σκάνδαλο των τραπεζών με απλά λόγια...
Του Κώστα Βαξεβάνη
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και με βάση τα πραγματικά γεγονότα.
Αυτός είναι ο ασφαλέστερος τρόπος όχι για να συμφωνήσουμε, αλλά για να μιλάμε
για πράγματα που ισχύουν και όχι για αόριστες πολιτικές.
Οι τράπεζες είναι επιχειρήσεις που η λειτουργία τους εκ των πραγμάτων
συνδέεται με την Οικονομία. Οι μεταβολές σε μια επιχείρηση όπως η τράπεζα,
επηρεάζει ή μπορεί και να καθορίζει την Οικονομία, άρα και την κοινωνία. Αυτό
είναι ένα δεδομένο.
Το δεύτερο είναι πως οι τράπεζες από τα τέλη τη δεκαετίας του ‘80 δεν
λειτουργούν με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή δεν παίρνουν τα χρήματα των
καταθετών με τα οποία επενδύουν δίνοντας κέρδη στον καταθέτη μέσω των τόκων. Οι
τράπεζες επέλεξαν έναν τρόπο λειτουργίας που υπόσχεται άλλου είδους κέρδη.
Δηλαδή δημιουργούν «επενδύσεις» και «προϊόντα», τα οποία είναι εικονικά,
αποκαλούνται με διάφορα εξωτικά ονόματα και υπόσχονται μεγάλη κερδοφορία αν και
αποκρύπτουν το ρίσκο. Ένα τραπεζικό προϊόν για παράδειγμα, μπορεί να είναι ένα
«στοίχημα» για το αν θα βρέξει στο Κάιρο ή αν θα καταρρεύσει η οικονομία της
Ελλάδας. Όσο και αν φαίνεται απλοϊκό το παράδειγμα, είναι μια πραγματικότητα.
Οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει έναν εξωπραγματικό, ιπποδρομιακό καπιταλισμό,
που δεν σχετίζεται ούτε με επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, ούτε με το
κοινωνικό όφελος απαραίτητα.
Παρ όλα αυτά, επειδή οι τράπεζες είναι επιχειρήσεις που συγκεντρώνουν χρήμα
και συνδέονται με την Οικονομία, η σταθερότητά τους είναι πραγματικά ένα
ζητούμενο. Αυτό δεν σημαίνει πως όταν οι Τράπεζες ενεργούν ή βάζουν προϊόντα
στην αγορά έχουν ως προβληματισμό τη σταθερότητά τους ή το τι ζημιά θα κάνουν
στην Οικονομία της χώρας. Τους ενδιαφέρουν τα κέρδη. Η κατάρρευση της Lehman
Brothers, από την οποία ξεκίνησε η παγκόσμια οικονομική κρίση είναι μια αρκετά
ισχυρή απόδειξη γι αυτό. Έτσι παρότι το επιχείρημα της ευστάθειας που
χρησιμοποιούν οι τράπεζες για να εξασφαλίζουν την κρατική βοήθεια (ναι την
κρατική παρά τον καπιταλισμό που υπηρετούν και τον αντικρατισμό τους) δεν είναι
ο θεός που προσκυνούν (αυτός είναι το κέρδος) αλλά ο ψευδοπροφήτης που
χρησιμοποιούν για να πιστέψουν τα πλήθη στην απάτη τους.
Όταν ξέσπασε η παγκόσμια κρίση, οι έλληνες τραπεζίτες, με πρώτο και κύριο
τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γ. Προβόπουλο, υποστήριζαν πως η Ελλάδα
δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο, γιατί οι ελληνικές τράπεζες ήταν ισχυρές και δεν
είχαν εκτεθεί σε τοξικά προϊόντα όπως αυτά που οδήγησαν στην πτώση την
αμερικανική Lehman Brothers. Στο αμέσως επόμενο διάστημα, η τραπεζική φιλολογία
άλλαξε, οι τράπεζες εμφανίστηκαν να μολύνονται από την κρίση μέσω του
δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας και να χρειάζονται κρατική στήριξη.
Οι κυβερνήσεις δεν σεβάστηκαν την βασική αρχή της αγοράς και του δικού τους
νεοφιλελευθερισμού που λέει «ο ισχυρός στην οικονομία προχωρά και ο αδύναμος
πρέπει να βγαίνει από την κούρσα και να πεθαίνει». Αντιθέτως ανακεφαλαιοποίησαν
τις τράπεζες, δηλαδή δανείστηκαν με υψηλά επιτόκια για να εξασφαλίσουν ρευστό
στις τράπεζες. Το δάνειο αυτό το πληρώνουμε εμείς.
Γιατί όμως κατέρρευσαν οι «ισχυρές» ελληνικές τράπεζες που μερικά χρόνια
πριν διαφήμιζαν το ελληνικό τραπεζικό θαύμα στα Βαλκάνια; Γιατί αναγκάστηκαν να
αγοράσουν ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου τα οποία κουρεύτηκαν, απαντούν οι
τραπεζίτες. Είναι αλήθεια αυτό; Είναι η μισή αλήθεια.
>>>>>>>>>
